معرفت فلسفی

شهوددر اصطلاح خاص به معنای دریافت مستقیم حقیقت است که از آن درفلسفه تعبیربه علم حضوری میشود.نفس انسانی طبق قواعدی مانند«النفس عین البدن»،«النفس فوق البدن»،«النفس فی وحدتهاکل القوی حتی القوی الحسیه»، «النفس فی وحدتها متحد مع الماده بشدتها وضعفها»و«النفس فوق الماده»افزون برمرتبه‌ی قوای حسی،در موطن محسوس خارجی نیزحضور دارد.حواس نیزویژگی‌هایی دارندکه میتوانند چندگانه درک کنند.فیلسوفان ازنظریه‌ی شهودحسی تقریرهایی راارائه کرده‌اند که با توجه به قواعد فوق‌الذکر وضمیمه کردن دو قاعده‌ی«النفس فی وحدتها متحد مع الماده بشدتها وضعفها»و«النفس فوق الماده» می‌توان از تقریرِحداکثریِ آن دفاع کرده، با خوانشی جدید، گستره‌ی علم حضوری به عالم ماده و محسوس را بازطراحی کرد. این پژوهش با روش تحلیلی به این نتیجه دست یافته است که علاوه بر قواعد سه‌گانه‌ای که فلاسفه ذکر می‌کنند باید دو قاعده‌ی «النفس فی وحدتها متحد مع الماده بشدتها وضعفها» و «النفس فوق الماده» را افزود و به این صورت که نفس در موطن قوای خود (اندام حسی) و هم در موطن خود محسوس خارجی به‌صورت شدید و ضعیف با خاصیت‌های بدنی که در حواس و بدن او امکان وقوع دارد؛ قائل به شهود حسی حداکثری (علم حضوری به محسوسات بدنی و قوای بدنی و خارج محسوس غیر بدنی در موطن خود) شد.