تبیین اعتبار حسن و قبح در نظام اعتباریات علامه طباطبائی و راهکاری درون‌ساختاری برای گریز از نسبیت اخلاقی
احمد فاضلی / استادیار گروه فلسفه اخلاق دانشكده الهيات دانشگاه قم Ahmad.fazeli@gmail.com
* محمد تاجيک جوبه / دانشجوی دکتری فلسفه اخلاق دانشگاه قم Mohtajik110@gmail.com
چکیده
نظریه اعتباریات علامه طباطبائی از آغاز طرح آن، به‌عنوان امری بدیع مورد توجه محققان قرار گرفت، اما از همان ابتدا با اشکالاتی نیز روبه‌رو بوده است. یکی از اساسی‌ترین اشکالات مطرح‌شده که تلاش‌های فراوانی برای رفع آن انجام شده است، اشکال نسبیت اخلاقی به این نظریه است. حسن و قبح که دو عامل مؤثر و تعیین‌کننده در هر قضاوت اخلاقی می‌باشند، طبق این نظریه، از اموری اعتباری به‌شمار می آیند. یکی از ویژگی‌های اصلی امور اعتباری تغییرپذیری است، بنابراین می‌توان گفت که حسن و قبح یا خوبی و بدی امور نسبی می‌باشند و در نتیجه ما حکم اخلاقی ثابت نداریم. در این مقاله، تلاش می‌شود بدون تغییر چارچوب و محکمات نظریه اعتباریات و با تمسک به راهکارهای درون‌ساختاری موجود در این نظریه، از جمله راهکار فطرت و غایات عام و مشترک که موجب ثبات می‌شوند، عدم ارتباط نسبیت اخلاقی با اعتباریات را ترسیم نماییم و در کنار آن به برخی سوء‌برداشت‌ها از نظریه اعتباریات نیز پاسخ داده می‌شود.
کلیدواژه‌ها: اعتبار، حقیقت، حسن و قبح، نسبیت اخلاقی، فطرت.
