مروري بر بيان‌ناپذيري تجارب عرفاني

ضمیمهاندازه
7.pdf226.89 کیلو بایت

سال پانزدهم، شماره دوم، پياپي 58، زمستان 1396

مرتضي رضايي / استاديار گروه فلسفه مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره                               arezaee4@gmail.com

دريافت: 9/10/95                  پذيرش: 15/7/96

چكيده

بيان‌ناپذيري تجارت عرفاني مورد تأكيد عارفان و فيلسوفاني از شرق و غرب عالم است. دربارة راز و چرايي توصيف‌ناپذيري حالات عرفا ادله‌اي مطرح شده است. لازمة توصيف‌ناپذير بودن تجارب عرفاني اين است كه بيان عرفا عاري از معنا و محتوا، و از حيث واقع‌نمايي، فاقد ارزش و اعتبار باشد؛ ولي آيا مي‌توان به چنين لازمه‌اي ملتزم شد؟ عارفان و غيرعارفان در توجيه ارزش بيانات عرفا و در معنا و مقصود سخن و گفتار ايشان، توجيهات و تفسيرهايي ارائه كرده‌اند. نظرية ديونيسيوسي، نظرية استعاره و نظرية استيس، سه نظريه‌اي هستند كه در اين‌باره عرضه شده‌اند، ولي هركدام از اين سه نظريه، نقاط ضعفي دارند كه مانع از پذيرش آنها مي‌شود. نظرية پيشنهادي اين نوشتار، نظرية چهارمي است كه سرّ بيان‌ناپذيري تجارب عرفاني را در عواملي خاص جست‌وجو مي‌كند و مي‌كوشد توضيحي فاقد نقاط ضعف سه نظريه پيش‌گفته ارائه دهد.

كليدواژه‌ها: تجارب عرفاني، بيان‌ناپذيري،‌ نظرية ديونيسيوسي، نظرية استعاره، نظرية استيس.

 


 

سال انتشار: 
15
شماره مجله: 
58
شماره صفحه: 
105