معرفت فلسفی، سال سیزدهم، شماره اول، پیاپی 49، پاییز 1394، صفحات 125-144

    تفسیر نفس الامر به نفس الشى ء

    نوع مقاله: 
    پژوهشی
    نویسندگان:
    ✍️ اکبر فایدئی / مربى گروه فلسفه و حکمت اسلامى دانشگاه شهید مدنى آذربایجان / faydei@yahoo.com
    ناصرالرضا ضیائی نیا / دانشجوى دکترى فلسفه و اصول حوزه علمیه قم / 17561naser@gmail.com
    صفحه‌ها: 125-144 تاریخ دریافت: 1393/07/20 تاریخ پذیرش: 1394/05/12
    چکیده: 
    کهن ترین نظریه درباره ماهیت صدق و کذب، نظریه مطابقت صدق ارسطویى یا تعریف حقیقت و  صدق قضایا به سازگارى آن با واقع است که فلاسفه مسلمان، معیار صدق و کذب را براساس همین  نظریه توجیه، و از واقع قضایا به «نفس الامر» تعبیر کرده اند. تعریف حقیقت و صدق قضایا به  مطابقت با «نفس الامر» در میان حکماى اسلامى، موجب پیدایش این اشکال شده است که دیده اند  انطباق این تعریف درباره قضایاى ذهنیه و حقیقیه ناموجه جلوه مى کند؛ ازاین رو در پى آن بوده اند  که با تحلیل مفهوم «نفس الامر»، نحوه صدق قضایاى مختلف را با واقع نشان دهند. ایشان در تحلیل  مفهوم «نفس الامر» و انطباق آن بر انواع قضایا، تفاسیر مختلفى آورده اند که ازجمله تفسیر  «نفس الامر» به «عقل فعال»، «واقعیه کل شى ء بحسبه» و... که مشهورترین آن آرا، تفسیر «نفس الامر»  به «نفسى الشى ء» یا «شى ء فى حد ذاته» است؛ و نوشتار حاضر به توضیح و بررسى آن مى پردازد.  
    کلمات کلیدی: 
    صدق و کذب
    نظریه مطابقت
    نفس الامر
    نفس الشى ء
    فلاسفه اسلامى
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    Tafsir Nafs Al-amr Be Nafs Al-Sh'ay
    Abstract: 
    The oldest theory about the nature of truth and falsity is Aristotle's theory of correspondence, or defining the truth of propositions as their consistency with reality. Muslim philosophers have justified the criterion of truth and falsity according to that theory, interpreting the reality of propositions as Tafsir Nafs Al-amr Be Nafs Al-Sh'ay. Defining the truth and falsity of propositions by corresponding them to "Tafsir Nafs Al-amr Be Nafs Al-Sh'ay" among Muslim philosophers has led to the objection that application of this definition to the mental and true propositions seems to be unjustifiable. Thus, they have sought to analyze the concept of " Tafsir Nafs Al-amr Be Nafs Al-Sh'ay" to show how the truth of various propositions are established through reality. In analyzing the concept of Tafsir Nafs Al-amr Be Nafs Al-Sh'ay and its correspondence to various propositions, they have presented different interpretations including " Tafsir Nafs Al-amr Be Nafs Al-Sh'ay" The present article studies and explains it.
    Keywords: 
    Truth and Falsity
    correspondence theory
    Tafsir Nafs Al-amr Be Nafs Al-Sh'ay
    Islamic philosophers.
    متن کامل مقاله: 

    فصل نامه اى علمى ـ پژوهشى در زمینه علوم فلسفى پاییز 1394

    اکبر فایدئى / مربى گروه فلسفه و حکمت اسلامى دانشگاه شهید مدنى آذربایجان                            faydei@yahoo.com

    ناصرالرضا ضیائى نیا / دانشجوى دکترى فلسفه و اصول حوزه علمیه قم                                17561naser@gmail.com

    دریافت: 20/7/93               پذیرش: 12/5/94

     

    چکیده

    کهن ترین نظریه درباره ماهیت صدق و کذب، نظریه مطابقت صدق ارسطویى یا تعریف حقیقت و  صدق قضایا به سازگارى آن با واقع است که فلاسفه مسلمان، معیار صدق و کذب را براساس همین  نظریه توجیه، و از واقع قضایا به «نفس الامر» تعبیر کرده اند. تعریف حقیقت و صدق قضایا به  مطابقت با «نفس الامر» در میان حکماى اسلامى، موجب پیدایش این اشکال شده است که دیده اند  انطباق این تعریف درباره قضایاى ذهنیه و حقیقیه ناموجه جلوه مى کند؛ ازاین رو در پى آن بوده اند  که با تحلیل مفهوم «نفس الامر»، نحوه صدق قضایاى مختلف را با واقع نشان دهند. ایشان در تحلیل  مفهوم «نفس الامر» و انطباق آن بر انواع قضایا، تفاسیر مختلفى آورده اند که ازجمله تفسیر  «نفس الامر» به «عقل فعال»، «واقعیه کل شى ء بحسبه» و... که مشهورترین آن آرا، تفسیر «نفس الامر»  به «نفسى الشى ء» یا «شى ء فى حد ذاته» است؛ و نوشتار حاضر به توضیح و بررسى آن مى پردازد.

     

    کلیدواژه ها: صدق و کذب، نظریه مطابقت، نفس الامر، نفس الشى ء، فلاسفه اسلامى.

     

     

    • بازدید: 82
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    فایدئی، اکبر، ضیائی نیا، ناصرالرضا.(1394) تفسیر نفس الامر به نفس الشى ء. فصلنامه معرفت فلسفی، 13(1)، 125-144

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    اکبر فایدئی؛ ناصرالرضا ضیائی نیا."تفسیر نفس الامر به نفس الشى ء". فصلنامه معرفت فلسفی، 13، 1، 1394، 125-144

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    فایدئی، اکبر، ضیائی نیا، ناصرالرضا.(1394) 'تفسیر نفس الامر به نفس الشى ء'، فصلنامه معرفت فلسفی، 13(1), pp. 125-144

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    فایدئی، اکبر، ضیائی نیا، ناصرالرضا. تفسیر نفس الامر به نفس الشى ء. معرفت فلسفی، 13, 1394؛ 13(1): 125-144