بررسى لزوم تحقق محکى در ازاى حاکى با توجه به مراتب مختلف حکایت
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
با توجه به تضایف دو مفهوم «حاکى» و «محکى»، در صورت تحقق واقعى حاکى، تحقق محکى نیز ضرورى خواهد بود؛ اما بهرغم تحقق حکایت در همه صور ذهنى، محکى تنها در ازاى تصدیقات صادق در عالم واقع تحقق دارد. پرسش این است که چگونه مىتوان مفاهیم و گزارههاى داخل ذهن ـ غیر از تصدیقات صادق ـ را داراى حکایت دانست، با این حال محکى آنها در نفسالامر متناسبشان تحقق نداشته باشد؟ برخى اندیشمندان با استناد به ذاتى بودن حکایت، بر این باورند که حکایتِ واقعى، منحصر به تصدیقات صادق نبوده، در همه انواع مفاهیم و گزارهها به نحو ذاتى و بالفعل تحقق دارد. استاد مصباح ضمن قبول اصل حاکم بر متضایفان، با قول به مراتب حکایت و معانى مختلف براى آن، تحقق حکایت واقعى را در واپسین مرتبه از مراتب حکایت یعنى «حکایت تام» منحصر ساختهاند. بنابراین دیگر لزومى نمىبیند که براى تحقق حکایت در دیگر مراتب، به دنبال وجود محکى در یکى از عوالم نفسالامرى باشیم. در این مقاله صرفا بر اساس نظریه حکایت شأنى، التزام به تحقق واقعى محکى را در هریک از مراتب حکایت دنبال کرده، نظر صحیح را تبیین و بررسى مىکنیم.
