Pages:
51-66
Receive Date: 2025/10/24
Accept Date: 2025/10/24
Abstract:
In what follows, the authors address one of the fundamental issues in the philosophy of action, namely, ‘the nature of action.’ The main goal of this article is to explain the difference between two things: action versus events that merely happen to us, and although performed by us, are not recognized as actions. The main question is: what criterion distinguishes action from other behaviors? In response to this question, various criteria have been suggested, but none have been able to comprehensively cover all dimensions of human action. The authors have attempted to provide a precise criterion for distinguishing action from other behaviors using Transcendent Theosophy, they have addressed the strengths and weaknesses of existing viewpoints, too. Given the complexity and diversity of human agency in various acts, the authors believe that: ‘the existence of knowledge involved in the act’ can be introduced as the criterion for distinguishing action from other behaviors.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تمایز عمل از دیگر رفتارها؛ نگاهی نو از منظر حکمت متعالیه
Abstract:
مقالة حاضر به بررسی یکی از مسائل اساسی در فلسفة عمل، یعنی «چیستی عمل» میپردازد. هدف اصلی این مقاله تبیین تفاوت میان دو امر است: عمل با وقایعی که صرفاً بر ما میگذرد و هرچند توسط ما انجام میشوند، اما بهعنوان عمل شناخته نمیشوند. پرسش اصلی این است که چه معیاری عمل را از سایر رفتارها متمایز میکند؟ در پاسخ به این پرسش، معیارهای مختلفی ارائه شده، اما هیچیک نتوانستهاند تمام ابعاد عمل انسانی را بهطور جامع پوشش دهند. نویسندگان کوشیدهاند با استفاده از حکمت متعالیه، معیار دقیقی برای تمایز عمل از سایر رفتارها ارائه دهند، ضمن اینکه به نقاط قوت و ضعف دیدگاههای موجود نیز پرداختهاند. با توجه به پیچیدگی و تنوع فاعلیت انسان در افعال گوناگون، نگارندگان معتقدند: «وجود علمِ دخیلِ در فعل» را میتوان بهمثابة ملاک تمایز عمل از سایر رفتارها معرفی کرد.
References:
- اشرفواقفی، سید امیر (1396). عمل و نقش آن در نیل به مقام انسان از دیدگاه ابنعربی. رسالة دکتری. تهران: دانشگاه تهران.
- افلاطون (1380). دورۀ آثار افلاطون. ترجمة محمدحسن لطفی و رضا کاویانی. تهران: خوارزمی.
- باقری، خسرو (1388). بررسی تطبیقی طرحوارة اسلامی عمل با انسانشناسی (پسا)ساختاگرا. تعلیم و تربیت، 98 (25)، 9-36.
- جعفری، محمدتقی (1379). جبر و اختیار. تهران: مؤسسة تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
- حسینزاده، محمد (1394). منابع معرفت. قم: مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمینى.
- دارائی، روحالله (1394). تبیین دیدگاه ملاصدرا دربارة فعل ارادی از منظر فلسفة عمل. رسالة دکتری. تهران: دانشگاه تهران.
- زارع، روزبه و دیگران (1401). ارادۀ آزاد و چالشهای علمی و فلسفی معاصر. زیر نظر حسن حسینی. تهران: پارسیک.
- سبزواری، ملاهادی (1369). شرح المنظومه. تعلیقات حسن حسنزاده آملی. تهران: ناب.
- سهروردی، شهابالدین (1372). مجموعه مصنفات شیخ اشراق. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
- شهرزوری، محمد بن محمود (1383). رسالة فی العلوم الطبیعیة (الشجرة الإلهیه). تهران: مؤسسة پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
- شهگلی، احمد (1398). مبادی عمل از دیدگاه فارابی و ملاصدرا. آموزههای فلسفة اسلامی، 24 (16)، 237-256.
- صدرالمتألهین (1341). عرشیه. تصحیح و ترجمة غلامحسین آهنی. اصفهان: دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
- صدرالمتألهین (1360). الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
- صدرالمتألهین (1363). مفاتیح الغیب. تصحیح محمد خواجوی. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی و انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
- صدرالمتألهین (1366الف). شرح اصول الکافی. تهران: مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
- صدرالمتألهین (1366ب). تفسیر القرآن الکریم. قم: بیدار.
- صدرالمتألهین (1368). الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعۀ. قم: مکتبۀ المصطفوی.
- صدرالمتألهین (1375). اجوبة المسائل الکاشانیه (مجموعه رسائل فلسفی صدرالمتألهین). تهران: حکمت.
- صدرالمتألهین (1382). شرح و تعلیقه صدرالمتألهین بر الهیات شفا. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
- صدرالمتألهین (1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
- صدرالمتألهین (بیتا). الرسائل. قم: مکتبة المصطفوی.
- طباطبائی، سیدمحمدحسین (بیتا). مجموعه رسائل. قم: باقیات.
- طباطبائی، سیدمحمدحسین (1416ق). نهایة الحکمة. قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
- عبودیت، عبدالرسول (1401). حکمت صدرایی به روایت علامه طباطبایی: مبحث علت و معلول، احکام اقسام علت (شرح نهایۀ الحکمة: مرحله هشتم). قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
- فاضلی، سیداحمد (1399). چیستی و مبادی عمل در فلسفة عمل صدرالمتألهین. تأملات اخلاقی، 11(2)، 109-127.
- قطبالدین شیرازی، محمود بن مسعود (1369). درة التاج. تهران: حکمت.
- لو، جاناتان (1389). مقدمهای بر فلسفة ذهن. ترجمة امیر غلامی. تهران: مرکز.
- مصباح یزدی، محمدتقی (1389). دربارة پژوهش، تحقیق و نگارش جواد عابدینی. قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
- مصباح یزدی، محمدتقی (1391). آموزش فلسفه. قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
- مصباح یزدی، محمدتقی (1394). جنگ و جهاد در قرآن. چ چهارم. قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
- معظمی گودرزی، امین و دیگران (1402). بررسی معنای کنش از منظر آلفرد شوتز و علامه مصباح یزدی. معرفت فلسفی، 20(79)، 129-146.
- موسوی خمینی، سیدروحالله (1379). الطلب و الاراده. تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
- میرهادی، سیدمهدی (1397). فلسفة عمل در حکمت متعالیه. حکمت معاصر، 9(1). 29-44.
References:
- Davidson, Donald (1980). Essays on Actions and Events. New York: Oxford University Press.
- Ginet, Carl (1990). On Action. Cambridge: Cambridge University Press.
- Goldman, Alvin Ira (1970). A Theory of Human Action. New Jersey: Princeton University Press.
- Hornsby, Jennifer (1980). Actions. London: Routledge and Kegan Paul.
- Korsgaard, Christine M. (2014). The Normative Constitution of Agency. In Manuel Vargas and Gideon Yaffe (Eds.). Rational and Social Agency: The Philosophy of Michael Bratman. Oxford: Oxford University Press.
- O'Connor, Timothy (1995). Agent Causation. In T. O'Connor (Ed.), Agents, Causes, and Events: Essays on Indeterminism and Free Will. New York: Oxford University Press.
- Wittgenstein, Ludwig (1953). Philosophical Investigations. Trans. Anscombe, G.E.M. Oxford: Wiley-Blackwell.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Ashouri, Hamid, Sharifi, Ahmadhosein.(2025) The Distinction of Action form other Behaviors (A New Outlook in the Light of Transcendent Theosophy) . Ma`rifat Falsafi, 22(4), 51-66 https://doi.org/10.22034/marefatfalsafi.2025.5001188
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hamid Ashouri; Ahmadhosein Sharifi."The Distinction of Action form other Behaviors (A New Outlook in the Light of Transcendent Theosophy) ". Ma`rifat Falsafi, 22, 4, 2025, 51-66
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Ashouri, H, Sharifi, A.(2025) 'The Distinction of Action form other Behaviors (A New Outlook in the Light of Transcendent Theosophy) ', Ma`rifat Falsafi, 22(4), pp. 51-66
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Ashouri, H, Sharifi, A. The Distinction of Action form other Behaviors (A New Outlook in the Light of Transcendent Theosophy) . Ma`rifat Falsafi, 2025; 22(4): 51-66