Ma`rifat Falsafi, Volume 22, Issue 3, No 87, Year 2025 , Pages -

    ارزیابی نظریه فاعلیّت بالتّجلی خداوند از منظر آموزه‌های دینی

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Mohammad mahdi Gorjiyan / دانشیار گروه فلسفه دانشگاه باقرالعلوم (ع) / mm.Gorjian@yahoo.com
    YarAli Kord firuozjaee / Associate Professor - Baqir Uloom / Firouzjaei@bou.ac.ir
    ✍️ mohsen rezaei estakhrooeiye / دانشجوی دکترا دانشگاه باقرالعلوم(ع) / neveshtar1360@gmail.com
    Receive Date: 2025/04/06 Accept Date: 2025/04/06
    doi 10.22034/marefatfalsafi.2024.5000543
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :ارزیابی نظریه فاعلیّت بالتّجلی خداوند از منظر آموزه‌های دینی
    Abstract: 
    نظریه فاعلیت بالتّجلّی خداوند ابتکار ملاصدرا در رابطه با فاعلیت الهی است که با سیر فلسفی و شهودیِ ایشان و ارائه تفسیری جدید از علّیّت، آغاز گردید و با الهام از اندیشه‎های عرفانی در مباحث «تجلّی»، شکل کامل‌تری یافت. این نظریه حقیقت فاعلیّت واجب‌الوجود را به شکل «تجلّی» می‌داند یعنی ذات الهی، با علم اجمالی(بسیط) به خود، «کشف تفصیلی» از اشیاء دارد و تمامی اشیاء، تجلّی آن علم واجب‌تعالی هستند. با توجه به ضرورت کشف دیدگاه شریعت درباره مساله مهم فاعلیت الهی، پژوهش حاضر با عرضه نظریه فاعلیت بالتجلی بر متون دینی، به دنبال ارزیابی آن از منظر آموزه‌های دینی است. این مقاله بین رشته‌ای، با تحلیل فلسفی نظریه ملاصدرا و با استنباط و استظهار از آیات و روایات و تجمیع قرائن، به تجزیه و تحلیل عقلی آنها می‌پردازد و میزان هماهنگی این نظریه با آنها را مورد بررسی قرار می‌دهد. تحقیق حاضر نشان می‌دهد این نظریه به صورت اطمینان‌آوری با آموزه‌های دینی هماهنگ است و از میان سایر نظریات پیرامون فاعلیت الهی، بیشترین قرابت را با متون دینی دارد.
    Keywords: 
    واجب تعالی
    ملاصدرا
    فاعل بالتجلّی
    علم اجمالی
    کشف تفصیلی
    • 42 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Gorjiyan, Mohammad mahdi, Kord firuozjaee, YarAli, rezaei estakhrooeiye, mohsen.(2025) ارزیابی نظریه فاعلیّت بالتّجلی خداوند از منظر آموزه‌های دینی. Ma`rifat Falsafi, 22(3), - https://doi.org/10.22034/marefatfalsafi.2024.5000543

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mohammad mahdi Gorjiyan; YarAli Kord firuozjaee; mohsen rezaei estakhrooeiye."ارزیابی نظریه فاعلیّت بالتّجلی خداوند از منظر آموزه‌های دینی". Ma`rifat Falsafi, 22, 3, 2025, -

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Gorjiyan, M, Kord firuozjaee, Y, rezaei estakhrooeiye, M.(2025) 'ارزیابی نظریه فاعلیّت بالتّجلی خداوند از منظر آموزه‌های دینی', Ma`rifat Falsafi, 22(3), pp. -

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Gorjiyan, M, Kord firuozjaee, Y, rezaei estakhrooeiye, M. ارزیابی نظریه فاعلیّت بالتّجلی خداوند از منظر آموزه‌های دینی. Ma`rifat Falsafi, 2025; 22(3): -