Ma`rifat Falsafi

مهم ترین یا دست کم یکی از مهم ترین پرسش های معرفت شناسی, امکان یا عدم امکان شناخت یقینی و مطابق با واقع است. این مسئله هم در قلمرو کل معرفت بشری و هم در ساحت معرفت های دینی قابل طرح است. امروزه, شک گرایی نوین, که در گوشه ای از جغرافیای اندیشه غربی ظهور پیدا کرده, فراورده هایی را تولید می کند که نفی شناخت یقینی، عنصر جدا ناشدنی آن است. این تولیدات نرم افزاری, به ویژه در ساحت هایی چون فلسفه دین, فلسفه سیاست, فلسفه اخلاق, کلام جدید, هرمنوتیک و تفسیر متون, و... بروز و ظهور داشته, و از نشانه های آن نسبی بودن و تغییرپذیری است. به هر حال, یکی از تلاش های لازم برای ارزیابی اساسی این دسته نظریات, رفتن به سراغ ریشه ها و پیش فرض های اصلی آن ها است که به نظر می رسد نفی یقین و شناخت مطابق با واقع, یکی از این پیش فرض ها ست. مدعیاتی چون: غیرقابل اثبات بودن وجود خدا, شخصی بودن دین, انکار هر گونه گزاره ثابت و مطلق در دین, نسبی بودن و تغییر پذیری ارزش ها (اعم از حقوقی و اخلاقی), زمانمند بودن احکام اسلام, پلورالیسم دینی و معرفتی, وجود و رسمیت قرائت های مختلف از دین, و... از جمله اموری هستند که می توان عنصر نفی شناخت یقینی را از اصول موضوعه آن ها به حساب آورد. در این نوشته تلاش شده با نشان دادن امکان یقین و تبیین راه های نیل به آن، گامی هرچند کوچک در جهت نفی شک گرایی و اثبات بی پایگی آن برداشته شود. تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.