Pages:
11-34
Receive Date: 2025/02/20
Accept Date: 2025/02/20
Abstract:
Although there is no disagreement on the desirability of perfection, there are disagreements – both in practice and in theory – as to the notion of perfection itself. Most of these disagreements are rooted in the bases of discussion on human’s ultimate perfection. This disagreement on bases of ultimate perfection has led to the emergence of various ethical schools. Among the most important of these bases are the epistemological bases. In the present article, we deal with the discussion on epistemological bases of perfection in Ayatollah Mesbah’s view based on which knowledge is a possible and even a realized affair and can be proved with a certain explanation. Besides, the devices for knowledge are not restricted to reason and senses; rather, revelation and intuition are among the main devices of human knowledge. In addition, according to Ayatollah Mesbah’s view, there is a necessary relationship between action and the goal of morality.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :مبانى معرفت شناختى کمال نهایى انسان از دیدگاه آیت اللّه مصباح
Abstract:
با اینکه در مطلوبیت کمال اختلافى نیست، درباره خود مفهوم کمال، چه در عمل و چه در نظر اختلاف وجود دارد. ریشه بیشتر این اختلافات، مبانى بحث کمال نهایى انسان است؛ تا آنجا که اختلاف در مبانى کمال نهایى، به ایجاد مکاتب مختلف اخلاقى انجامیده است. یکى از مهمترین این مبانى، مبانى معرفتشناختى است. در این مقاله به بحث درباره مبانى معرفتشناختى کمال از دیدگاه آیت اللّه مصباح مى پردازیم که بر اساس آن، معرفت امرى ممکن بلکه متحقق است و مىتوان آن را با تبیینى یقینآور اثبات کرد. به علاوه، ابزار معرفت منحصر به عقل و حس نیست، بلکه وحى و شهود نیز جزو ابزارهاى اصلى معرفتهاى بشرىاند. همچنین بر اساس دیدگاه ایشان میان فعل و هدف اخلاق رابطهاى ضرورى (ضرورت بالقیاس) برقرار است.
References:
- آشتيانى، سيدجلال الدين، 1372، شرح مقدمه قيصرى بر فصوصالحكم، قم، دفتر تبليغات اسلامى.
- تهانوى، محمدعلى، 1996، كشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، بيروت، مكتبة لبنان.
- جوادى، محسن، 1375، مسئله بايد و هست، قم، دفتر تبليغات اسلامى.
- حسين زاده، محمد، 1385، پژوهشى تطبيقى در معرفتشناسى معاصر، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدسسره.
- راغب اصفهانى، حسينبن محمد، 1416ق، المفردات فى غريب القرآن، قم، ذوىالقربى.
- سروش، عبدالكريم، 1380، تفرج صنع، تهران، مؤسسه فرهنگى صراط.
- صدرالمتألهين، بىتا، شرح الهداية الاثيريه، چاپ سنگى.
- فراهيدى، خليلبن احمد، 1373، كتاب العين، قم، اسوه.
- فيومى، احمدبن محمد، 1405ق، المصباح المنير، قم، دارالهجره.
- قرشى، علىاكبر، 1376، قاموس قرآن، تهران، دارالكتاب الاسلاميه.
- لاريجانى، صادق، جزوه درسى فلسفه اخلاق.
- مصباح، محمدتقى، 1374، آموزش عقايد، تهران، سازمان تبليغات اسلامى.
- ـــــ ، 1374، آموزش عقايد، تهران، سازمان تبليغات اسلامى.
- ـــــ ، 1379، آموزش فلسفه، تهران، سازمان تبليغات اسلامى.
- ـــــ ، 1382 الف، فلسفه اخلاق، تحقيق و نگارش احمدحسين شريفى، تهران، سازمان تبليغات اسلامى.
- ـــــ ، 1382 ب، به سوى خودسازى، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدسسره.
- ـــــ ، 1364، تعليقه على نهاية الحكمه، قم، مؤسسه در راه حق.
- ـــــ ، 1375، سلسله درسهاى شرح اسفار، تحقيق و نگارش محمد سعيدىمهر، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدسسره.
- ـــــ ، 1380، معارف قرآن (خداشناسى، كيهانشناسى، انسانشناسى)، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدسسره.
- ـــــ ، 1384، نقد و بررسى مكاتب اخلاقى، تحقيق و نگارش احمدحسين شريفى، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدسسره.
- مطهرى، مرتضى، 1374، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ج 6.
- معلمى حسن، 1380، مبانى اخلاق در فلسفه غرب و در فلسفه اسلامى، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامى.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Jan-Nesari, Hasan, Aboutorabi, Ahmad.(2025) The Epistemological Bases of Human’s Ultimate Perfection in Ayatollah Mesbah’s View. Ma`rifat Falsafi, 11(3), 11-34
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hasan Jan-Nesari; Ahmad Aboutorabi."The Epistemological Bases of Human’s Ultimate Perfection in Ayatollah Mesbah’s View". Ma`rifat Falsafi, 11, 3, 2025, 11-34
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Jan-Nesari, H, Aboutorabi, A.(2025) 'The Epistemological Bases of Human’s Ultimate Perfection in Ayatollah Mesbah’s View', Ma`rifat Falsafi, 11(3), pp. 11-34
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Jan-Nesari, H, Aboutorabi, A. The Epistemological Bases of Human’s Ultimate Perfection in Ayatollah Mesbah’s View. Ma`rifat Falsafi, 2025; 11(3): 11-34