Ma`rifat Falsafi, Volume 10, Issue 4, No 40, Year 2025 , Pages 67-93

    The Comparative Study of Soul in Mulla Sadra and Contemporary Anthropological Researches

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Boyouk Alizadeh / Assistant professor, Imam Sadiq University / Assistant professor, Imam Sadiq University
    ✍️ Yaser Taher Rahimi / M.A, Imam Sadiq University / s.y.taherrahimi@gmail.com
    Abstract: 
    It can be definitely said that Mulla Sadra’s study of the soul holds the highest position among its rivals in different schools of Islamic philosophy in terms of its organized system and rules. Topics of study of soul according to Mulla Sadra can be investigated from three perspectives: a) methodological issues, b) suggested principles, and c) applying the implications of these principles in formulating practical philosophy and psychological sciences. The coherent content of Mulla Sadra’s study of the soul and the principles presented by him, can be considered a rival theory for those based on materialism in this age. The principal goal of this article is to compare and explain the superiority and efficiency of Sadra’s study of the soul vis-à-vis many of the contemporary anthropologies from these three perspectives. The outcome of the first discussion is gaining access to a comprehensive and holistic view concerning the human being, and the possibility of a logical discussion about common human rights. The result of the second discussion is moving beyond such ideas as nihilism, individualism, and identity crisis. The conclusion of the third discussion is the possibility of a practical and applied system in the field of education based on such a study of the soul.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :نفس‌‏شناسى ملّاصدرا و پژوهش‏‌هاى انسان‏‌شناسى معاصر
    Abstract: 
    بى اغراق مى توان گفت که علم النفس ملّاصدرا با توجه به نظام و قواعد منسجمى که در این بحث ارائه مى دهد در رأس همه مباحث نفس شناسى در میان مکاتب مختلف فلسفه اسلامى قرار دارد. مباحث نفس شناسى ملّاصدرا از سه منظر قابل بررسى است: اول بحث هاى روش شناختى در این مسئله؛ دوم اصولى که در این مبحث ارائه داده است، و سوم به کارگیرى لوازم این اصول در تدوین حکمت عملى و علوم روان شناختى. محتواى منسجم نفس شناسى ملّاصدرا و اصولى که ارائه مى دهد، مى تواند به منزله نظریه اى رقیب براى نظریاتى که بر مبناى مادى گرایى در عصر ما شکل گرفته اند، تلقى شود. مقایسه و تبیین برترى و کارآمدى نفس شناسى صدرایى در مقایسه با بسیارى از انسان شناسى هاى معاصر از این سه منظر، هدف اصلى این مقاله است. دسترسى به شناختى جامع و کل نگر درباره انسان و امکان بحث منطقى پیرامون حقوق مشترک بشرى، ثمره بحث اول، گذر از اندیشه هایى همچون نهیلیسم، فردمحورى و بحران هویت، نتیجه بحث دوم، و امکان طراحى نظامى عملى و کاربردى در حوزه تعلیم و تربیت براساس نفس شناسى، ثمره بحث سوم خواهد بود.
    References: 
    • آیت ‏‏‏‏اللهى، حمیدرضا (1388)، معناى زندگى یا هدف زندگى، دیدگاهى صدرایى ـ ملّاصدرا و تدبیر خانواده، مجموعه مقالات همایش حکیم ملّاصدرا، تهران، بنیاد حکمت اسلامى صدرا.
    • ابراهیمى دینانى، غلامحسین (1365)، قواعد کلى فلسفى در فلسفه اسلامى، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى.
    • اله ‏‏‏‏بداشتى، على، «انسان ‏‏‏‏شناسى صدرالمتألهین» (پاییز و زمستان 1380)، پژوهش ‏‏‏‏هاى فلسفى ـ کلامى، ش 9، ص 45ـ65.
    • باقرى، خسرو «درآمدى به انقیاد فرهنگى در روان ‏‏‏‏شناسى معاصر» (1369)، روانشناسى و علوم تربیتى، ش 48، ص 47ـ81.
    • جعفرى، محمدتقى (1386)، شناخت انسان در تصعید حیات تکاملى، تهران، مؤسسه تدوین و نشر آثار علّامه جعفرى.
    • جمعى از نویسندگان (1386)، ملّاصدرا به روایت ما، تهران، سازمان تبلیغات اسلامى.
    • جوادى آملى، عبداللّه (1375)، فلسفه حقوق بشر، قم، اسراء.
    • حسن ‏‏‏‏زاده آملى، حسن (1371)، عیون مسائل ‏‏‏‏النفس، تهران، امیرکبیر.
    • حلبى، على ‏‏‏‏اصغر (1374)، انسان در اسلام و مکاتب غربى، تهران، اساطیر.
    • سبزوارى، ملّاهادى (1379)، شرح المنظومه، تعلیق حسن حسن ‏‏‏‏زاده آملى، تهران، ناب.
    • فرامرزقراملکى، احد (1384)، منطق (1)، تهران، دانشگاه پیام نور.
    • کارل، الکسیس (بى ‏‏‏‏تا)، انسان موجود ناشناخته، ترجمه حمید عنایت، تهران، شهریار.
    • گنون، رنه (1365)، سیطره کمیت و علائم آخر زمان، ترجمه على ‏‏‏‏محمد کاردان، تهران، مرکز نشر دانشگاهى.
    • گودمن، نلسون (1381)، واقعیت، افسانه و پیش ‏‏‏‏بینى، ترجمه رضا گندمى نصرآباد، قم، دانشگاه مفید.
    • ماحوزى، رضا، «رویکرد روان ‏‏‏‏شناختى ملّاصدرا و نقص روان ‏‏‏‏شناسى معاصر» (1390)، خردنامه صدرا، ش 63.
    • مجتهدى، کریم (1376)، هگل و فلسفه او، تهران، امیرکبیر.
    • مصلح، جواد (1352)، علم ‏‏‏‏النفس یا روان ‏‏‏‏شناسى صدرالمتألهین، تهران، دانشگاه تهران.
    • مطهرى، مرتضى (1358)، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ج 2و5.
    • ملّاصدرا (صدرالدین محمدبن ابراهیم شیرازى) (1382)، الشواهد الربوبیه فى المناهج السلوکیه، تصحیح و مقدمه سیدمصطفى محقق داماد، تهران، بنیاد حکمت اسلامى صدرا.
    • ـــــ (1360)، اسرارالایات، مقدمه و تصحیح محمد خواجوى، تهران، انجمن حکمت و فلسفه.
    • ـــــ (1363)، المبدأ و المعاد، تهران، مؤسسه مطالعات اسلامى.
    • ـــــ (1366)، تفسیر القرآن ‏‏‏‏الکریم، تحقیق محمد خواجوى، قم. بیدار.
    • ـــــ (1404ق)، اکسیر العارفین، توکیو، جمعیه دراسات الفکر الاسلامى.
    • ـــــ (1981م)، الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت، دار احیاء التراث ‏‏‏‏العربى.
    • ـــــ (1386)، مفاتیح الغیب، تصحیح و مقدمه نجفقلى حبیبى، تهران، بنیاد حکمت اسلامى.
    • ـــــ (1340)، رساله سه اصل، تصحیح و اهتمام سیدحسین نصر، تهران، دانشگاه علوم معقول و منقول.
    • CalingWood (1965), Idea of Nature, New York.
    • Gardner, H. (1999), Inteligence Reframed, New York, basic book.
    • Scheler, M. (1951), La Situation de I homme dans le mond, New York.
    • Skinner (1972), Beyond freedom and Dignity, New York.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Alizadeh, Boyouk , Taher Rahimi, Yaser.(2025) The Comparative Study of Soul in Mulla Sadra and Contemporary Anthropological Researches. Ma`rifat Falsafi, 10(4), 67-93

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Boyouk Alizadeh; Yaser Taher Rahimi."The Comparative Study of Soul in Mulla Sadra and Contemporary Anthropological Researches". Ma`rifat Falsafi, 10, 4, 2025, 67-93

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Alizadeh, B, Taher Rahimi, Y.(2025) 'The Comparative Study of Soul in Mulla Sadra and Contemporary Anthropological Researches', Ma`rifat Falsafi, 10(4), pp. 67-93

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Alizadeh, B, Taher Rahimi, Y. The Comparative Study of Soul in Mulla Sadra and Contemporary Anthropological Researches. Ma`rifat Falsafi, 2025; 10(4): 67-93