Ma`rifat Falsafi, Volume 1, Issue 3, No 3, Year 2025 , Pages 89-106
اعتباریّت ماهیت از عرش عینیت تا فرش سرابیّت
Article Type:
Promotional
Writers:
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :اعتباریّت ماهیت از عرش عینیت تا فرش سرابیّت
Abstract:
تفسیر اعتباریّت ماهیت در نظر همه کسانی که قایل به اصالت وجود هستند، از جایگاه ویژه ای برخوردار است؛ زیرا در این تفاسیر، فاصله ای از عینیت ماهیات با وجودات خاص خود تا سراب کلی بودن ماهیات وجود دارد و می توان به سه تفسیر رسید که در هر تفسیر نیز دو تبیین جزئی تر وجود دارند و حاصل آنها شش تفسیر برای اعتباریّت ماهیت قابل طرح و بررسی است: 1. ماهیت عین وجود است؛ همچون صفات حق که عین ذات حقّند، و ماهیت با این اتحاد با وجود، به عین وجود موجود می شود و ثبوت تحلیلی پیدا می کند. 2. ماهیت عین وجود است؛ همچون صفات حق، ولی با این اتحاد همچون وجود موجود نمی شود، بلکه فقط موجود حقیقتا بدان متصف می شود. 3. ماهیت حدّ وجود است و همچون سطح وحجم، که نحوه وجودجوهرند، نحوه ثبوتی وجود است. 4. ماهیت حدّ وجود است و همچون نقطه، که عدم است، هیچ نحو ثبوتی ندارد و صرفا جنبه عدمی دارد. 5. ماهیت سراب است، ولی سرابی که ساخته محض ذهن باشد نیست، بلکه از تعامل ذهن و نحوه موجودات حاصل می آید. 6. ماهیت سراب محض و ساخته صد درصد ذهن است و هیچ اثر و جای پایی در خارج ندارد.
References:
- ـ طباطبائی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، (قم، اسماعیلیان، 1339ه.) چاپ سوم؛
- ـ ـــــــــــ، نهایة الحکمه، (قم، موسسةالنشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین، 1362)؛
- ـ ـــــــــــ، توحید علمی و عینی، (مشهد، انتشارات علامه طباطبائی، 1417ه.)، چاپ دوم؛
- ـ مصباح، محمدتقی، تعلیقة علی نهایةالحکمه، (تهران، الزهرا، 1405ه.ق)؛
- ـ ـــــــــــ، آموزش فلسفه، (تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1379)؛
- ـ ملاصدرا، اسفار، (بیروت، داراحیاء التراث العربی، 1383ه.)؛
- ـ ـــــــــــ، رساله زاد المسافر، (تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران، 1359)؛
- ـ ـــــــــــ، المسائل القدسیه، رسائل فلسفی، با تعلیق و تصحیح و مقدمه سید جلال الدین آشتیانی، (مشهد، دانشگاه مشهد، 1352ه.)؛
- ـ ـــــــــــ، شواهد الربوبیه، (تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1360)، چاپ دوم؛
- ـ ـــــــــــ، مفاتیح الغیب، (تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1363)؛
- ـ ـــــــــــ، رساله اتحاد العاقل و المعقول (مجموعه رسائل فلسفی صدرالمتألهین)، (تهران، حکمت، 1375)؛
- ـ ـــــــــــ، رساله جعل الوجود (مجموعه رسائل فلسفی صدرالمتألهین)، (تهران، حکمت، 1375)؛
- ـ ـــــــــــ، المظاهر الالهیه، (قم، دفتر تبلیغات، 1377)، چاپ دوم؛
- ـ ـــــــــــ، تعلیقات حکمت الاشراق، (چاپ سنگی)؛
- ـ ـــــــــــ، تعلیقه بر شفا، (چاپ سنگی)؛
- ـ ـــــــــــ، مشاعر، (اصفهان، مهدوی)؛
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Muallemi, Hasan.(2025) اعتباریّت ماهیت از عرش عینیت تا فرش سرابیّت. Ma`rifat Falsafi, 1(3), 89-106
Hasan Muallemi."اعتباریّت ماهیت از عرش عینیت تا فرش سرابیّت". Ma`rifat Falsafi, 1, 3, 2025, 89-106
Muallemi, H.(2025) 'اعتباریّت ماهیت از عرش عینیت تا فرش سرابیّت', Ma`rifat Falsafi, 1(3), pp. 89-106
