Pages:
131-165
Receive Date: 2025/02/17
Accept Date: 2025/02/17
Abstract:
The Theory of Ideas suggested by Plato has had a great impact on different fields of philosophical discussion because it suggests a wider universe including being with a distinctive feature. Shaykh Ishrāq, Shahābuddin Suhrawardi sympathized with this theory. He gives a determining place to “ideas” in his ontological system and tries to establish it through firm arguments. He also makes all his efforts to give this theory a more plausible and more rational structure by explaining the relation of the world of ideas with its superior and inferior worlds.
This article is an inquiry into the definition and nature of ideas from the viewpoint of Plato and Shaykh Ishrāq, the latter’s arguments for establishing such a world, and the place of this theory in the ontological system of the two thinkers. The main objective of the author, however, has been to investigate about Suhrawardi’s point of view; therefore, Plato’s theory has been discussed in order to show the commonalities and the differences between the two theories.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :«مُثُل» در نگاه شیخ اشراق و تطبیق اجمالى آن با اندیشه افلاطون
Abstract:
طرح «نظریه مُثُل» و حضور تأثیرگذار آن در مباحث گوناگون فلسفى، مستند به افلاطون است و به دلیل آنکه دایره هستى را گستردهتر ترسیم مىکند و از وجود موجوداتى با صفاتى ویژه سخن مىگوید، در دورههاى گوناگون فلسفى و تاریخى موضوع گفتوگو بوده است. یکى از طرفداران این نظریه شیخ اشراق، شهابالدین سهروردى است که جایگاهى تعیینکننده به مُثل در نظام هستىشناختى خود مىدهد و مىکوشد از سویى با ارائه ادلّهاى متقن وجود این عالم را اثبات کند و از سوى دیگر، با تبیین روشن نسبت این عالم با مراتب وجودى مافوق و مادون آن، چهرهاى معقولتر و پذیرفتنىتر در قیاس با تبیین افلاطون به آن ببخشد. مقاله حاضر کاوشى است در چیستى مُثل از نگاه افلاطون و شیخ اشراق؛ ادلّهاى که شیخ اشراق براى اثبات عالم مُثل ارائه کرده است، و نیز جایگاهى که مُثل در نظام هستىشناختى این دو متفکر دارد. از آنجا که مقصود اصلى نگارنده، بررسى نگاه سهروردى به مُثل بوده است، دیدگاه افلاطون نیز به اجمال کانون توجه قرار گرفته است تا اشتراکات و تفاوتها بهتر خود را نمایان کند.
References:
- ـ آشتیانى، سید جلالالدین، شرح مقدّمه قیصرى بر فصوصالحکم، چ سوم، تهران، امیرکبیر، 1370.
- ـ استیس، والتر ترنس، تاریخ انتقادى یونان، ترجمه یوسف شاقول، قم، دانشگاه مفید، 1385.
- ـ افلاطون، دوره آثار، ترجمه محمدحسن لطفى، تهران، خوارزمى، بىتا.
- ـ بهبهانى، علىنقى بن احمد، عیار دانش، تهران، بنیان، 1377.
- ـ حسینى بحرانى، سیدهاشم، البرهان فى تفسیرالقرآن، بیروت، مؤسسة البعثه، 1419ق.
- ـ حییم، حسن، فرهنگ معاصر دوجلدى انگلیسى ـ فارسى، تهران، فرهنگ معاصر، 1999م.
- ـ سبزوارى، ملّاهادى، شرحالمنظومه، تعلیق حسن حسنزاده آملى، قم، ناب، 1413ق.
- ـ سهروردى، شهابالدین: مجموعه مصنّفات، تصحیح هانرى کربن، تهران، انجمن فلسفه ایران، 1397ق.
- ـ شیرازى، قطبالدین، شرح حکمهالاشراق، اهتمام عبداللّه نورانى و مهدى محقق، تهران، دانشگاه تهران، 1380.
- ـ طباطبائى، سید محمّدحسین، بدایة الحکمه، تحقیق عباسعلى زارعى سبزوارى، چ هیجدهم، قم، مؤسسه نشر اسلامى، 1422ق.
- ـ ـــــ ، نهایهالحکمه، تحقیق عباسعلى زارعى سبزوارى، قم، مؤسسه نشر اسلامى، 1420ق.
- ـ عروسى حویزى، عبدعلى، تفسیر نورالثقلین، تحقیق سیدعلى عاشور، بیروت، مؤسسة التاریخ العربى، 1422ق.
- ـ کاپلستون، فردریک: تاریخ فلسفه، ج 1، ترجمه سید جلالالدین مجتبوى، چ سوم، تهران، علمى و فرهنگى / سروش، 1375.
- ـ مصباح، محمّدتقى، آموزش فلسفه، چ دوم، تهران، سازمان تبلیغات اسلامى، 1379.
- ـ ـــــ ، تعلیقه على نهایهالحکمه، قم، در راه حق، 1405ق.
- ـ مطهّرى، مرتضى، مجموعه آثار، چ هفتم، تهران، صدرا، 1381.
- ـ ملّاصدرا (صدرالدین محمّدبن ابراهیم شیرازى)، الشواهد الربوبیه، حواشى ملّاهادى سبزوارى، مقدّمه، تصحیح و تعلیق سید جلالالدین آشتیانى، چ سوم، قم، دفتر تبلیغات اسلامى، 1382.
- ـ ـــــ ، الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، چ چهارم، بیروت، دار احیاءالتراث العربى، 1410ق.
- ـ ـــــ ، تفسیر القرآن الکریم، چ دوم، قم، بیدار، 1373.
- - Advanced learner's Dictionary, Oxford, new ed, 2001.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Rezaei, Morteza, Yazdanpanah, Sayyed Yadullah.(2025) “Ideas” in Shaykh Ishrāq with an Eye to Plato’s “Ideas”. Ma`rifat Falsafi, 7(5), 131-165
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Morteza Rezaei; Sayyed Yadullah Yazdanpanah."“Ideas” in Shaykh Ishrāq with an Eye to Plato’s “Ideas”". Ma`rifat Falsafi, 7, 5, 2025, 131-165
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Rezaei, M, Yazdanpanah, S.(2025) '“Ideas” in Shaykh Ishrāq with an Eye to Plato’s “Ideas”', Ma`rifat Falsafi, 7(5), pp. 131-165
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Rezaei, M, Yazdanpanah, S. “Ideas” in Shaykh Ishrāq with an Eye to Plato’s “Ideas”. Ma`rifat Falsafi, 2025; 7(5): 131-165