Pages:
57-84
Receive Date: 2025/02/20
Accept Date: 2025/02/20
Abstract:
The inquiry about the mode of the existence of natural universal, or quiddity, can be regarded as one of the complexities in the philosophies of Ibn Sina and Mulla Sadra. Natural universal has a different definition and consequences in the structure of each one of the two philosophies. To ignore such differences may cause numerous mistakes. Non-conditioned quiddity is nothing other itself, and this is while Ibn Sina claims that such a quiddity (natural universal) has objective existence. The question arises as to how it is possible for the non-conditioned reality to exist without losing its attribute as being non-conditioned.
The authors in this article want to show that Ibn Sina has left some questions unanswered in his treatment of the issue of the mode of being natural universal enjoys, and Mulla Sadra has tried to find a justified answer to such problems without contradicting his most essential theory of the principality of existence. The article argues for the superiority of Mulla Sadra’s theory and the way it is congruent with the theory of the principality of existence.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :کلّى طبیعى: مقایسهاى میان ابن سینا و ملّاصدرا
Abstract:
تحقیق در باب نحوه وجود کلّى طبیعى یا ماهیت را مىتوان یکى از دشوارىهاى فلسفه ابنسینا و ملّاصدرا دانست. در ساختار فلسفى هریک از این دو فیلسوف، کلّى طبیعى تعریف و آثار ویژهاى دارد. غفلت از این تفاوتها ممکن است موجب بروز اشتباهات بسیارى گردد. ماهیت، در صورتى که لابشرط اعتبار شود، چیزى جز خودش نخواهد بود. ادّعاى ابنسینا آن است که ماهیتِ لابشرط (کلّى طبیعى) در خارج وجود دارد. امّا به راستى، چگونه ممکن است حقیقت لابشرط ـ که هیچ وصفى جز خود را نمىپذیرد ـ در خارج محقّق، و همچنان اعتبار لابشرط بودن آن حفظ شود؟ در این مقاله، نشان دادهایم که ابنسینا در تبیین نحوه وجود کلّى طبیعى در خارج، با مسائلى مواجه است که آنها را بىپاسخ گذاشته و ملّاصدرا تلاش کرده تا پاسخى موجه براى چنان مسائلى بیابد. البته وى نیز باید تبیینى از کلّى طبیعى ارائه دهد که به هیچروى با نظریه وى در باب اصالت وجود ناسازگار نباشد. ما تلاش کردهایم تا با بررسى دو رویکرد مختلف درباره تحقّق خارجى کلّى طبیعى، برترى نظریه ملّاصدرا و چگونگى سازگارى آن با اصالت وجود را نشان دهیم.
References:
- ـ ابنسینا، الاشارات و التنبیهات، شرح خواجه نصیرالدین طوسى و قطبالدین رازى، قم، البلاغه، 1383.
- ـ ـــــ ، الالهیات من کتاب الشفاء، تحقیق حسن حسنزاده آملى، چ دوم، قم، بوستان کتاب، 1387.
- ـ ـــــ ، النجاة، چ دوم، قم، مرتضوى، 1364.
- ـ افلاطون، دوره آثار افلاطون، ترجمه محمّدحسن لطفى، چ سوم، تهران، خوارزمى، 1380.
- ـ اکبریان، رضا، حکمت متعالیه و تفکر فلسفى معاصر، تهران، بنیاد حکمت اسلامى صدرا، 1386.
- ـ طباطبائى، سید محمّدحسین، نهایهالحکمة، تعلیق محمّدتقى مصباح، تهران، الزهرا، 1363.
- ـ ـــــ ، نهایهالحکمة، قم، مؤسسهالنشر الاسلامى، 1362.
- ـ عبودیت، عبدالرسول، «اصالت وجود»، معرفت فلسفى، ش 2، زمستان 1382، ص 177ـ206.
- ـ فیاضى، غلامرضا و احمدحسین شریفى، «اصالت وجود و عینیت ماهیت»، پژوهش و حوزه، ش 1، بهار 1379، ص 71ـ68.
- ـ مطهّرى، مرتضى، شرح مبسوط منظومه، چ دوم، تهران، حکمت، 1404ق.
- ـ معلّمى، حسن، «اصالت ماهیت از عرش عینیت تا فرش سرابیت»، معرفت فلسفى، ش 3، بهار 1383، ص 89ـ106.
- ـ ملّاصدرا (صدرالدین محمّدبن ابراهیم شیرازى)، شرح و تعلیقه بر الهیات شفا، تصحیح، تحقیق و مقدّمه نجفعلى حبیبى با اشراف سیدمحمّد خامنهاى، تهران، بنیاد حکمت اسلامى صدرا، 1382.
- ـ ـــــ ، الحکمهالمتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، چ چهارم، بیروت، داراحیاء التراثالعربى، 1410ق.
- ـ ـــــ ، المشاعر، اصفهان، مهدوى، بىتا.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Akbariyan, Reza, , Zhra.(2025) Natural Universal: a Comparison between Ibn Sina and Mullā Sadrā. Ma`rifat Falsafi, 7(5), 57-84
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Reza Akbariyan; Zhra ."Natural Universal: a Comparison between Ibn Sina and Mullā Sadrā". Ma`rifat Falsafi, 7, 5, 2025, 57-84
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Akbariyan, R, , Z.(2025) 'Natural Universal: a Comparison between Ibn Sina and Mullā Sadrā', Ma`rifat Falsafi, 7(5), pp. 57-84
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Akbariyan, R, , Z. Natural Universal: a Comparison between Ibn Sina and Mullā Sadrā. Ma`rifat Falsafi, 2025; 7(5): 57-84