معناي زندگي از ديدگاه علامه مصباح يزدي*

سال بيستم، شماره سوم، پياپي 79، بهار 1402، ص 23ـ40

نوع مقاله: پژوهشي

عباس عارفي/ عضو هيئت علمي مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)     abbas.arefi@gmail.com
دريافت: 20/11/1401       پذيرش: 09/02/1402

چکيده
چيستي معناي زندگي، يعني هدفمندي و عبث نبودن حيات، از موضوعاتي است که انديشه بشري را به خود مشغول داشته است. اين مسئله از مسائلي است که شکست در پاسخ بدان موجب پيدايش بحران‌هاي فکري و اجتماعي در جوامع مختلف، به‌ويژه در جوامع غربي شده است. در اين راستا، علامه محمدتقي مصباح يزدي، از فلاسفه اسلامي معاصر، چيستي معناي زندگي را به ژرفي کاويده‌ و در نهايت معناداري زندگي را که استعاره از هدف زندگي است، مصداقاً با قرب الهي قرين دانسته‌اند. قرب الهي، يعني نزديک شدن به خدا، مقام حقيقي است که در سايه‌سار اعمال اختياري در مسير عبوديت الهي براي انسان حاصل مي‌شود. اين مقاله، پس از طرح مسئله و مفهوم‌شناسي معناي زندگي و اشاره به نگرش‌ها و چالش‌هايي که در اين‌‌باره وجود دارد، به نقد و بررسي آنها به نحو تطبيقي می‌پردازد و در ادامه، ديدگاه آيت‌الله مصباح يزدي را باره معناي زندگي تبيين کرده و ارتباط آن را با قرب الهي تشريح مي‌کند.

کليدواژه‌ها: زندگي، معناي زندگي، پوچي، عبث، خودکشي، هدف، علامه مصباح يزدي.

* اين مقاله در همايش بين‌المللي «علوم انساني اسلامي در انديشه علامه محمدتقي مصباح‌ يزدي» پذيرش شده است.