بررسي مراتب وجود در نظام فلسفي فلوطين

سال بيستم، شماره دوم، پياپي 78، زمستان 1401، ص 25ـ40

نوع مقاله: پژوهشي

* سعيده اميني / دانشجوي دكتري فلسفه و كلام اسلامي دانشگاه آزاد اسلامي واحد اصفهان (خوراسگان)     saeedeamini203@gmail.com
حامد ناجي اصفهاني/ دانشیارگروه فلسفه، دانشكده ادبيات، دانشگاه اصفهان    hamed.naji@gmai.com
دريافت: 07/06/1401       پذيرش: 27/10/1401

چکيده
نظام فلسفي فلوطين جزو تأثيرگذارترين فلسفه‌هاست که نه‌تنها بر فلسفه مسيحي بلکه بر فلسفه اسلامي نيز تأثيرات فراواني دارد. هستي‌شناسي‌ و جهان‌شناسي‌ فلوطين بر پايه‌ سه بنياد استوار است: احد، عقل و نفس. از رهگذر اين جستار مشخص مي‌شود که به باور فلوطين، «احد»، فراهستي، شناخت‌ناپذير و واحد حقيقي است؛ چنان‌که «عقل» به عنوان هستي حقيقي، وحدت در عين کثرت است و از جامعيت وجودي برخوردار است و با معقولاتش اتحاد دارد و ترسيم‌کننده جهاني نوراني است که هيچ حد و مرزي ندارد. سومين بنياد در نظام فلسفي فلوطين، نفس است که سه مصداق دارد: نفس کلي، نفس فردي و نفس عالم. در فلسفه فلوطين، طبيعت با عالم ماده متفاوت است.

کليدواژه‌ها: احد، عقل، نفس، فلوطين، اقنوم، فراهستي.