معرفت فلسفی، سال پانزدهم، شماره سوم، پیاپی 59، بهار 1397، صفحات 69-78

    ‎تبیین محکی و معیار صدق اولیات از منظر آیت‌الله مصباح در مقایسه با نظریه‌ی قدما

    نوع مقاله: 
    پژوهشی
    نویسندگان:
    مهدی احمدخان بیگی / دکتری فلسفه تطبیقی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره / 12beigi@gmail.com
    چکیده: 
    اولیات به عنوان پایه ای از معارف بشری، هماره مورد توجه معرفت شناسان بوده و هست. کانون این توجه در این‎گونه قضایا، معیار صدق است. «ارجاع اولیات به علم حضوری» نظریه ای خاص در این باره است. مبدع این نظریه، آیت‎الله مصباح، بر این باور است که ملاک صدق اولیات را باید در اشراف حضوری به حاکی، محکی و حکایت دنبال کرد. در مقابل، برخی از اندیشمندان معتقدند اگر موضوع در قضیه‌ی اولی، دارای مصداق در نفس الامر متناسب خویش باشد، آن گاه قضیه‌ی اولی از آن مصداق در عالم واقع نیز حکایت می کند. در این دیدگاه نمی توان محکی در این‎گونه قضایا را به علم حضوری ارجاع داد؛ چراکه ما هیچ‎گاه به امور بیرون از خویش اشراف حضوری نخواهیم داشت؛ اما با تحلیل قضایای اولی می توان به این نتیجه رسید که قضایای اولی، هیچ حکایتی از مصادیق محقق خویش در عالم واقع یا حقیقتِ لابشرطی که در ضمن مصادیق موجود است، ندارند. در این میان آیت‎الله مصباح ما را به سرمنزلی بدیع دعوت می‎کند. ایشان بر این باور است که محکی قضایای اولی را باید نه در حکایت مفاهیم از عالم واقع، بلکه در فرض حکایت آنها از عالم واقع دنبال کرد.
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    Explaining the Designated and the Criterion of Truth of Primary Premises; a Comparative Study of the Viewpoint of Ayatollah Misbah and that of the Ancient Thinkers;
    Abstract: 
    Primary Premises, as a basis of human knowledge, has always been a matter of interest for epistemologists. The central point in such propositions is their criterion of truth. The "cross reference of primary premises to knowledge by presence" is a special theory in this respect. Ayatollah Misbah, the founder of this theory, states that we should look for the criterion of truth of primary premises in an immediate command of their designator, designated and designation. In contrast, some scholars believe that, if the subject in a primary premise has an instance in its compatible reality, then, the primary premises will also represent that instance in the real world. Accordingly, we cannot cross reference the designated to knowledge by presence, because the outside world can never be immediately present before us. But by analyzing primary premises, we realize that they do not designate, in any way, their actualized instances in the real world, or any non-conditional reality, which exists among the instances. In the midst of such ambiguity, Ayatollah Misbah invites us to a new theory. He believes that, we should not look for the designated of primary premises in the concepts' representation of the real world, rather we should look for them in their hypothetical representation of the real world.
    متن کامل مقاله: 

    سال پانزدهم، شماره سوم، پیاپی 59، بهار 1397

    مهدی احمدخان‎بیگی / دکتری فلسفه تطبیقی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره     12beigy@gmail.com
    دریافت: 27/02/96                  پذیرش: 17/11/96
    چکیده
    اولیات به عنوان پایه ای از معارف بشری، هماره مورد توجه معرفت شناسان بوده و هست. کانون این توجه در این‎گونه قضایا، معیار صدق است. «ارجاع اولیات به علم حضوری» نظریه ای خاص در این باره است. مبدع این نظریه، آیت‎الله مصباح، بر این باور است که ملاک صدق اولیات را باید در اشراف حضوری به حاکی، محکی و حکایت دنبال کرد. در مقابل، برخی از اندیشمندان معتقدند اگر موضوع در قضیة اولی، دارای مصداق در نفس الامر متناسب خویش باشد، آن گاه قضیة اولی از آن مصداق در عالم واقع نیز حکایت می کند. در این دیدگاه نمی توان محکی در این‎گونه قضایا را به علم حضوری ارجاع داد؛ چراکه ما هیچ‎گاه به امور بیرون از خویش اشراف حضوری نخواهیم داشت؛ اما با تحلیل قضایای اولی می توان به این نتیجه رسید که قضایای اولی، هیچ حکایتی از مصادیق محقق خویش در عالم واقع یا حقیقتِ لابشرطی که در ضمن مصادیق موجود است، ندارند. در این میان آیت‎الله مصباح ما را به سرمنزلی بدیع دعوت می‎کند. ایشان بر این باور است که محکی قضایای اولی را باید نه در حکایت مفاهیم از عالم واقع، بلکه در فرض حکایت آنها از عالم واقع دنبال کرد.
    کلیدواژه ها: قضیة اولی، حاکی، محکی، معیار صدق، فرض حکایت.

    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    احمدخان بیگی، مهدی.(1397) ‎تبیین محکی و معیار صدق اولیات از منظر آیت‌الله مصباح در مقایسه با نظریه‌ی قدما. فصلنامه معرفت فلسفی، 15(3)، 69-78

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مهدی احمدخان بیگی."‎تبیین محکی و معیار صدق اولیات از منظر آیت‌الله مصباح در مقایسه با نظریه‌ی قدما". فصلنامه معرفت فلسفی، 15، 3، 1397، 69-78

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    احمدخان بیگی، مهدی.(1397) '‎تبیین محکی و معیار صدق اولیات از منظر آیت‌الله مصباح در مقایسه با نظریه‌ی قدما'، فصلنامه معرفت فلسفی، 15(3), pp. 69-78

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    احمدخان بیگی، مهدی. ‎تبیین محکی و معیار صدق اولیات از منظر آیت‌الله مصباح در مقایسه با نظریه‌ی قدما. معرفت فلسفی، 15, 1397؛ 15(3): 69-78