هدف علوم انسانى اسلامى از منظر علامه طباطبائى

فصل‏نامه‏اى علمى ـ پژوهشى در زمينه علوم فلسفى پاييز 1395

سيدروح اله ميرنصيرى / كارشناس ارشد فلسفه مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدس سره          mirnasiri2031@gmail.com

ابوالفضل ساجدى / استاد گروه كلام مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى قدس سره        sajedi@qabas.net

دريافت: 12/2/94               پذيرش: 29/11/94

چكيده

هدف هايى كه محققان براى پژوهش در علوم انسانى برمى گزينند، نقش بسزايى در چگونگى تدوين، انتخاب روش و تعيين نوع مسائل علوم انسانى دارند. هدف از تحقيق تا حدى به ماهيت موضوع از طرفى، و به انگيزه ها و ارزش هاى مورد قبول محقق از طرف ديگر، وابسته است. ديدگاه متفاوت محققان اسلامى درباره ماهيت موضوع و همچنين اتخاذ ارزش هاى اسلامى مورد قبول ايشان، علوم انسانى اسلامى را تا حدى متفاوت با علوم انسانى موجود به منصه ظهور مى رساند. علامه طباطبائى به عنوان يكى از بارزترين متفكران اسلامى، در برخى مسائل علوم انسانى نظريه پردازى كرده است. توجه به رويكرد ايشان و همچنين دقت در قراينى كه در «نظريه اعتباريات» ايشان وجود دارد، ما را به اين امر رهنمون مى كند كه علوم انسانى از منظر ايشان بر «علوم عملى» قابل تطبيق اند و در نتيجه هدف نهايى علوم انسانى، ارائه بايدها و نبايدهايى براى تحقق نظام آرمانى اسلامى است؛ نظامى كه در آن شرايط براى تكامل فرد و جامعه به طور مطلوب و طبق آموزه هاى ارزشى دين مبين اسلام فراهم است. پس از منظر ايشان، علاوه بر تبيين و تفسير، انتقاد و ارائه هنجارهاى مطلوب نيز به منظور ترسيم نظام آرمانى در زمره اهداف علوم انسانى قرار مى گيرند.

كليدواژه ها: هدف علوم انسانى، علوم عملى، اعتباريات، علامه طباطبائى.