نوآورى هاى حكيم سبزوارى درباره مسئله اصالت وجود

فصل نامه اى علمى ـ پژوهشى در زمينه علوم فلسفى تابستان 1395

حسينعلى شيدان شيد / استاديار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه                        shidanshid@rihu.ac.ir

دريافت: 11/11/93               پذيرش: 25/6/94

چكيده

حكيم سبزوارى در مسئله اصالت وجود، چه با اقامه استدلال هاى جديد و چه با كوشش در رد شبهات واردشده بر اين نظريه، نوآورى هايى در حكمت متعاليه به ميراث گذاشته است. اين مقاله به گزارش، تحليل و بررسى استدلال هاى وى كه بر اساس خيريت وجود، محال بودن تشكيك در ماهيت، خروج ماهيات از حالت استواى نسبت، توحيد ذاتى و توحيد فعلى، نفى ماهيت خداوند سبحان، و ارتباط صادر نخستين با خداوند اقامه شده اند، و نيز بررسى رويكردهاى وى به دو شبهه اصالت ماهيت در عرض اصالت وجود و دشوارىِ توجيهِ كثرت عَرْضى در وجود اختصاص دارد.

كليدواژه ها: حكيم سبزوارى، اصالت وجود، خيريت وجود، تشكيك وجود، اصالت ماهيت، صادر نخستين، كثرت عَرْضى.