معرفت فلسفی، سال سیزدهم، شماره اول، پیاپی 49، پاییز 1394، صفحات 53-77

    بررسى تطبیقى معقول ثانى فلسفىدر اندیشه سهروردى و صدرالمتألهین

    نوع مقاله: 
    پژوهشی
    نویسندگان:
    ✍️ مریم حسن پور / کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامى دانشگاه علّامه طباطبایى / m.hasanpour1364@yahoo.com
    محمد پورعباس / دانشجوى دکترى معارف اسلامى دانشگاه علّامه طباطبایى / mpoor30@yahoo.com
    قدسیه اکبری / عضو هیئت علمى دانشگاه سیستان و بلوچستان
    صفحه‌ها: 53-77 تاریخ دریافت: 1393/08/25 تاریخ پذیرش: 1394/05/19
    چکیده: 
    سهروردى با تمسک به قاعده «ما لزم من وجوده تکرّره فهو اعتبارى» مفاهیم فلسفى و مفاهیم منطقى  هر دو را ذهنى صرف قلمداد مى کند و معتقد است مفاهیم فلسفى همچون مفاهیم منطقى، هم  عروض ذهنى دارند و هم اتصاف ذهنى. در مقابل، فلاسفه مشهور پس از وى معتقدند مفاهیم فلسفى  گرچه داراى عروض ذهنى اند، اتصافشان خارجى است. صدرالمتألهین نیز در نگاه آغازین دیدگاه  مشهور را مى پذیرد، اما در نگاه نهایى اش معتقد است مفاهیم فلسفى هم عروض خارجى و هم  اتصاف خارجى دارند. بنابراین مفاهیم فلسفى گرچه داراى تحقق خارجى اند وجودشان انضمامى  نیست، بلکه از «وجود اندماجى» برخوردارند.
    کلمات کلیدی: 
    سهروردى
    صدرالمتألهین
    معقولات اولى
    معقولات ثانى فلسفى
    معقولات ثانى منطقى
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    A Comparative Study of the Philosophical Secondary Intelligible in Suhrawardī's and Mullā Sadrā's Views
    Abstract: 
    Resorting to the principle of "anything whose existence implies its repetition is conventional", Suhrawardī regards both philosophical and logical concepts as merely mental, believing that philosophical concepts – just like logical concepts – have both Oruze Khareji and Ettesaf Khareji. On the contrary, later well-known philosophers believe that philosophical concepts, while having Oruze Khareji, and Ettesaf Khareji. Mullā Sadrā first accepts the well-known view, but ultimately comes to the idea that philosophical concepts have both Oruze Khareji and Ettesaf Khareji. Thus, although philosophical concepts have external realizations, they have no concrete existence; rather, they enjoy integrated existence.
    Keywords: 
    primary intelligibles concepts
    secondary logical intelligibles
    secondary philosophical intelligibles
    Suhrawardi
    Sadr al-Muta’allihīn.
    متن کامل مقاله: 

    فصل نامه اى علمى ـ پژوهشى در زمینه علوم فلسفى پاییز 1394

    مریم حسن پور / کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامى دانشگاه علّامه طباطبایى              m.hasanpour1364@yahoo.com
    محمد پورعباس / دانشجوى دکترى معارف اسلامى دانشگاه علّامه طباطبایى              mpoor30@yahoo.com
    قدسیه اکبرى / عضو هیئت علمى دانشگاه سیستان و بلوچستان
    دریافت: 25/8/93               پذیرش: 19/5/94

    چکیده

    سهروردى با تمسک به قاعده «ما لزم من وجوده تکرّره فهو اعتبارى» مفاهیم فلسفى و مفاهیم منطقى  هر دو را ذهنى صرف قلمداد مى کند و معتقد است مفاهیم فلسفى همچون مفاهیم منطقى، هم  عروض ذهنى دارند و هم اتصاف ذهنى. در مقابل، فلاسفه مشهور پس از وى معتقدند مفاهیم فلسفى  گرچه داراى عروض ذهنى اند، اتصافشان خارجى است. صدرالمتألهین نیز در نگاه آغازین دیدگاه  مشهور را مى پذیرد، اما در نگاه نهایى اش معتقد است مفاهیم فلسفى هم عروض خارجى و هم  اتصاف خارجى دارند. بنابراین مفاهیم فلسفى گرچه داراى تحقق خارجى اند وجودشان انضمامى  نیست، بلکه از «وجود اندماجى» برخوردارند.

    کلیدواژها: معقولات اولى، معقولات ثانى منطقى، معقولات ثانى فلسفى، سهروردى،  صدرالمتألهین.

     

     

    • بازدید: 61
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    حسن پور، مریم، پورعباس، محمد، اکبری، قدسیه.(1394) بررسى تطبیقى معقول ثانى فلسفىدر اندیشه سهروردى و صدرالمتألهین. فصلنامه معرفت فلسفی، 13(1)، 53-77

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مریم حسن پور؛ محمد پورعباس؛ قدسیه اکبری."بررسى تطبیقى معقول ثانى فلسفىدر اندیشه سهروردى و صدرالمتألهین". فصلنامه معرفت فلسفی، 13، 1، 1394، 53-77

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    حسن پور، مریم، پورعباس، محمد، اکبری، قدسیه.(1394) 'بررسى تطبیقى معقول ثانى فلسفىدر اندیشه سهروردى و صدرالمتألهین'، فصلنامه معرفت فلسفی، 13(1), pp. 53-77

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    حسن پور، مریم، پورعباس، محمد، اکبری، قدسیه. بررسى تطبیقى معقول ثانى فلسفىدر اندیشه سهروردى و صدرالمتألهین. معرفت فلسفی، 13, 1394؛ 13(1): 53-77