معرفت فلسفی

بسم الله الرحمن الرحیم
نخستین سخن
حمد بی حد و سپاس بی عدد، خداوند صمد و سرمد را سزد،
که انسان را بر تارک جمله مخلوقات خویش بر نشاند و تاج معرفت بر فرقش نهاد.
سلام و صلوات بر اولین واسطه های فیض و آخرین حاملان پیام او، پیامبر خاتم و اهل بیت معصومش که در مقام حجت های ظاهر او، دست عقل را گرفته، به راه های ناپیموده و قله ء های ناشناخته معرفت رهنمون گردیدند.
خداوند را شاکریم که توفیق همراهمان کرد تا برای برداشتن گامی در مسیر حقیقت جویی و کمال طلبی، و ارائه خدمتی به ارباب معرفت آماده شویم. از مدت ها پیش، جای خالی مجله ای تخصصی پژوهشی در زمینه علوم فلسفی احساس می شد؛ سخن گاهی که دیدگاه های محققانه و منتقدانه به مسائل مطرح در این علوم را به دور از گرایش های غربی و شرقی در معرض دید و قضاوت فرهیختگان قرار دهد. گرچه تا امروز، قدم هایی در جهت پر کردن این خلأ توسط اساتید و پژوهشگران معظم برداشته شده است، ولی تا تأمین نیازهای اندیشگی جامعه علمی پر تلاش و پویای ما فاصله بسیار است، و جای خالی برای همت های بلند و تکاپوی صاحبان تفکر و تعهد به وفور به چشم می خورد. علوم فلسفی را از یک دیدگاه می توان زیربنای علوم دیگر دانست. از این رو، پرداختن به آن در بحبوحه تلاش یک جامعه جوان که جنبش فراگیر نرم افزاری را آغاز کرده است، و دغدغه نظریه پردازی در همه شاخه های علمی، فنی، فرهنگی، و اجتماعی را دارد به شدت ضروری است. آنگاه که استقلال فکری، کوشش برای طرح دیدگاه های نوین، به ویژه در زمینه مسائل اجتماعی، و ارائه راه حل های جای گزین برای مشکلات حل ناشده را در فهرست ویژگی های این خیزش فرهنگی در نظر گیریم، اهمیت این فعالیت مبنایی روشن تر می شود. نقد و بازسازی اندیشه های فلسفی اسلامی، نگاه نقادانه و محققانه به محصولات فکر فلسفی که از آبشخور پیش فرض های غیر اسلامی بالیده اند، و اعتماد به نفس در ارائه زیرساخت های نوین، بر اساس آموزه های اسلام، برای معضلات فکری جامعه بشری، سه لازمه لاینفک تلاشی است که می خواهد در بازسازی تمدن عظیم و گرانسنگ اسلامی در قرن بیست و یکم ثمربخش باشد.
قلمرو مجله، همان گونه که نام آن اشارت دارد، علوم فلسفی است. از آن رو، تعبیر علوم فلسفی را برگزیدیم که در فرهنگ دانش آموختگان ما، فلسفه آنگاه که به صورت مطلق به کار رود، تنها به بخشی از مباحث فلسفی که اصطلاحا متافیزیک نامیده می شود انصراف دارد. این در حالی است که دانش های فلسفی، امروزه به سلسله ای از رشته های معرفتی دارای مراتب اشاره می کند که شاید بتوان تنها وجه مشترکشان را در روش استدلال عقلانی آن ها دانست. این دانش ها، که فقط به اصطلاح عام می توان آن ها را علم نامید، طیف وسیعی از مبنایی ترین دانش ها پیرامون معرفت شناسی، منطق، مابعدالطبیعه، و هستی شناسی، تا مراتب مختلف فلسفه های مضاف را شامل می شوند.
معرفت فلسفی نه تنها هیچ یک از این حوزه ها را از محدوده تعریف شده خود خارج نمی داند، بلکه قصد دارد به تناسب، به شکل ترکیبی یا در قالب ویژه نامه های اختصاصی، به آنها بپردازد. مقالات محققانه در موضوعات فلسفه اسلامی و نظریات فلاسفه مسلمان به همان اندازه مورد توجه خواهد بود که بررسی موشکافانه موضوعات و آرای مطرح شده در مکاتب فلسفی غیر اسلامی. از برابر نشاندن اندیشه های فیلسوفان با یکدیگر به همان اندازه استقبال خواهد شد که از پرداختن عالمانه به موضوعات بکر و رازهای سر به مهر در زمینه های مختلف فلسفی. اینک دومین شماره مجله را به همراه شماره نخست، که متأسفانه به دلیل پاره ای مشکلات فنّی در چاپ کاستی هایی داشت، به محضر اهل اندیشه تقدیم می داریم.
امیدواریم حاصل تفکرات و تأملات فلسفی مخاطبان فرهیخته در این مجله عرضه گردد، و از پیشنهادها و انتقادهای شما در مسیر کمال و بالندگی آن بهره گرفته شود.
سردبیر