Pages:
37-69
Receive Date: 2025/02/19
Accept Date: 2025/02/19
Abstract:
The concept of “existence”, and the way it is abstracted, is of great import for the theory of existential gradation in Hikmat Muta‘ālyah. Since “existence” is one of secondary intelligibles, it becomes important to know how it occurs and how it is predicated. The main question, then is: what it means to occur and being predicated? What is the situation of the concept of existence as a secondary intelligible? What difference it makes in the discussion of existential gradation if one considered its occurrence as subjective vis-à-vis objective?
This article reviews answers by Ayatollah Mesbah and Ayatollah Javadi Amoli to these questions, and examines how they put their marks on their approaches to the issue of existential gradation. The authors prefer arguing for the occurrence of secondary intelligibles by “the existence of the predicate” axiom, and believe that the argument from the concept of existence suffices for establishing gradation, and in this way, some disputes will end.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تشکیک در وجود و بررسى مناقشات نوصدراییان علّامه طباطبائى، آیت اللّه مصباح و آیت اللّه جوادى آملى
Abstract:
مفهوم «وجود»، و کیفیت انتزاع آن، یکى از مبانى مهم در اثبات مبحث «تشکیک در وجود» در حکمت متعالیه است. از آنجا که «وجود» معقول ثانى فلسفى است، نحوه عروض و اتّصاف معقولهاى ثانیه فلسفى در این موضوع اهمیت مىیابد. پرسش اصلى مقاله حاضر آن است که: مفهوم «وجود»، که یکى از معقولات ثانیه فلسفى به شمار مىرود، از چه نحوه عروض و اتّصافى برخوردار است؟ اساسا، عروض و اتّصاف به چه معناست؟ اگر عروض این دسته از مفاهیم در ذهن باشد، چه نتایجى بر آن مترتّب است و اگر عروض آنها در خارج باشد، چه تأثیرى بر مبحث «تشکیک در وجود» خواهد داشت؟ در آثار آیتاللّه مصباح و آیتاللّه جوادى آملى، بر اساس پاسخى که به نحوه عروض مفهوم «وجود» داده مىشود، طرح مبحث تشکیک نیز تعیّن مىیابد. از جمله یافتههاى تحقیق حاضر اثبات نحوه عروض معقولات ثانیه فلسفى در خارج از طریق قاعده ثبوت ثابت، بسنده بودن دلیل مبتنى بر مفهوم «وجود» براى اثبات تشکیک، و پایان یافتن برخى مناقشات در این زمینه است.
References:
- ـ جوادى آملى، عبداللّه، رحیق مختوم (شرح حکمت متعالیه)، قم، اسراء، 1386.
- ـ ـــــ ، فلسفه صدرا (تلخیص رحیق مختوم)، قم، اسراء 1387.
- ـ ـــــ ، معرفتشناسى در قرآن (تفسیر موضوعى قرآن کریم)، چ چهارم، قم، اسراء، 1386.
- ـ شیرازى، سیدرضى، درسهاى شرح منظومه حکیم سبزوارى، ویرایش و تنظیم فاطمه فنا، تهران، حکمت، 1387.
- ـ ملّاصدرا (صدرالدین محمّدبن ابراهیم شیرازى)، الحکمهالمتعالیه فى الاسفار العقلیهالاربعه، بیروت، دار احیاء التراثالعربى، 1981م.
- ـ شیروانى على، ترجمه و شرح بدایهالحکمه، چ ششم، تهران، الزهراء، 1383.
- ـ سلیمانى امیرى، عسکرى، «قاعده فرعیه و وجود محمولى»، خردنامه صدرا، ش 23، بهار 1380، ص 52ـ58.
- ـ مصباح، محمدتقى، دروس فلسفه، تهران، پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى، 1375.
- ـ ـــــ ، آموزش فلسفه، چ دوم، تهران، سازمان تبلیغات اسلامى، 1366.
- ـ مطهّرى مرتضى، شرح مبسوط منظومه، تهران، صدرا، 1366.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Purhassan , Ghasem, Qaidsharaf, Mahdi.(2025) Existential Gradation and Appraising Neo-Sadraians Disputes: Allāmah Ṭabātabā’i, Ayatollah Mesbāh, and Ayatollah Javādi Āmoli. Ma`rifat Falsafi, 8(3), 37-69
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Ghasem Purhassan ; Mahdi Qaidsharaf."Existential Gradation and Appraising Neo-Sadraians Disputes: Allāmah Ṭabātabā’i, Ayatollah Mesbāh, and Ayatollah Javādi Āmoli". Ma`rifat Falsafi, 8, 3, 2025, 37-69
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Purhassan , G, Qaidsharaf, M.(2025) 'Existential Gradation and Appraising Neo-Sadraians Disputes: Allāmah Ṭabātabā’i, Ayatollah Mesbāh, and Ayatollah Javādi Āmoli', Ma`rifat Falsafi, 8(3), pp. 37-69
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Purhassan , G, Qaidsharaf, M. Existential Gradation and Appraising Neo-Sadraians Disputes: Allāmah Ṭabātabā’i, Ayatollah Mesbāh, and Ayatollah Javādi Āmoli. Ma`rifat Falsafi, 2025; 8(3): 37-69