Ma`rifat Falsafi

بررسی معانی مختلف واقع گرایی و نسبی گرایی نشان می دهد، نه هر واقع گرایی مثبت است و نه هر نسبی گرایی منفی. واقع گرایی دو معنای وجودشناختی و معرفت شناختی دارد، همان طور که نسبی گرایی در بحث وجودشناختی و معرفت شناسی مطرح می شود. از سوی دیگر، اعتباری نیز دستکم چهار معنا دارد: اعتباری در مقابل حقیقی، اعتباری در مقابل اصیل، اعتباری به معنای موجود وابسته و اعتباری به معنای اعتباریات عملیه. اگرچه نظریه اعتباریات علامه طباطبائی یکی از معانی نسبی گرایی محسوب می شود، ولی باید توجه داشت چون ناظر به بحث وجودشناختی و علت و معلول بوده، پس بی ارتباط با اخلاق نسبی است. حتی اگر آن را در بحث معرفت شناسی هم وارد کنیم، ازآنجاکه اعتباریات با واقعیتی به نام کمال و سعات انسان یا همان قرب به خدا ارتباط برقرار می کند، به طوری که همه افعال اختیاری انسان اگر مطابق با کمال واقعی بوده باشد ارزشمند خواهند بود و این دانش نیز در فطرت همه انسان ها به عنوان یک شناخت اصیل، عمومی و ثابت، وجود دارد، در زمره واقع گرایان و طرفداران اخلاق مطلق قرار خواهد گرفت؛ زیرا با دقت در معانی واقع گرایی و نسبی گرایی و نیز با توجه به نظریه اعتباریات علامه طباطبائی، می توان گفت اعتباریات ایشان، از قبیل اعتباریات محض نیست، بلکه ریشه در واقعیت دارد.