In the epistemology of Muslim philosophers, there is no room for innate (fi¬ri) knowledge. By innate knowledge, they mean mind or mental contents, or in other words, cognitive forms (whether concepts or judgments) that actually exits in human mind from the beginning, rather than being acquired. Muslim epistemologists have criticized Kant for believing in the existence of such knowledge. However, a detailed review of Kant indicates that what he considers as innate is not mind or mental forms existing in mind. Therefore, the two schools of epistemology are not speaking about the same thing. Innate knowledge (fi¬rīyāt) as existing from the beginning is also denied Kant. On the other hand, what Kant considers as innate is accepted in the works of Muslim epistemologists in other expressions and patterns.
Title :گامی در رفع تعارض معرفتشناسی فلاسفه اسلامی و کانت: «ادراکات فطری»
Abstract:
در معرفتشناسی فلاسفه مسلمان، ادراکات فطری انکار مىشود. مراد ایشان از ادراکات فطری همان ذهن یا ذهنیات، یا به بیان دیگر، صور ادراکی (اعم از تصوری و تصدیقی) است که به نحو بالفعل از آغاز تکوّن و شکلگیری ذهن در انسان موجود بوده، حالت شناختاری دارند. برخی از این معرفتشناسان بر این باورند که کانت به چنین امور فطرىای معتقد است. اما با تأملاتی چند روشن مىشود که اولاً، آنچه کانت فطری مىداند عینا همان ذهن یا ذهنیات یا صور ادراکی بالفعل نیستند. به بیان دیگر، محل نزاع و تعارض میان دو معرفتشناسی، آنگونه که تصور مىرفت، واحد نیست. فطریاتی را که فلاسفه اسلامی در آغاز تکوین منکر آنند، کانت نیز انکار مىکند. ثانیا، آن معنا از امور فطری که مورد نظر کانت است، با بیان و قالبی دیگر، در معرفتشناسی فلاسفه مسلمان به چشم مىخورد.
ـ حداد عادل، غلامعلی، «بحثی در باب عقل در فلسفه کانت»، خرد جاودان، (تهران، نشر فروزان، 1377)؛
ـ طباطبائی، سید محمدحسین، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج 1، 2 و 3، با پاورقی مرتضی مطهری، (قم، دفتر انتشارات اسلامی، بى تا)؛
ـ کانت، ایمانوئل، تمهیدات، ترجمه غلامعلی حداد عادل، (تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1367)؛
ـ ـــــ ، سنجش خرد ناب، ترجمه میر شمس الدین ادیب سلطانی، (تهران، امیرکبیر، 1362)؛
ـ مطهری، مرتضی، شرح مبسوط منظومه، (تهران، حکمت، 1366)، ج 3؛
ـ ـــــ ، مجموعه آثار، (تهران، صدرا، 1380)، ج 3؛
- Kant, Immanuel, Critique of Pure Reason, Tramslation by Norman Kemp Smith, London, 1964.
, Masuod.(2024) An Attempt at Resolving the Controversy over Innate Knowledge: the Case of Muslim Epistemologists vs. Kant. Ma`rifat Falsafi, 2(3), 123-140
Masuod ."An Attempt at Resolving the Controversy over Innate Knowledge: the Case of Muslim Epistemologists vs. Kant". Ma`rifat Falsafi, 2, 3, 2024, 123-140
, M.(2024) 'An Attempt at Resolving the Controversy over Innate Knowledge: the Case of Muslim Epistemologists vs. Kant', Ma`rifat Falsafi, 2(3), pp. 123-140