Ma`rifat Falsafi, Volume 1, Issue 4, No 4, Year 2025 , Pages 81-112

    صعوبت یا سهولت حد و رابطه‌ی آن با وضع اسماء عام بر مسما

    Article Type: 
    Promotional
    Writers:
    Askari Soleymani Amiri / استاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) / solymaniaskari@mihanmail.ir
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :صعوبت یا سهولت حد و رابطه‌ی آن با وضع اسماء عام بر مسما
    Abstract: 
    اکثر منطق دانان مسلمان و در رأس آنها فارابی و ابن سینا پس از ارائه دستگاه جنس و فصلی و ذاتی و عرضی و اینکه حد تام مشتمل بر تمام ذاتیات محدود است، به صعوبت و دشواری حد تام حقیقی فتوا داده اند. در این میان بغدادی با طرح حد مفهومی و اسمی در علوم، سهولت حدّ تام را مطرح کرده و شیخ اشراق در مقام نقد نظریه تعریف مشائین سهولت حد مفهومی یا اسمی را تأیید کرده است. این دو بین اسم و مسمّا و بین حد و محدود رابطه قائل نشده اند. از نظر این دو اسم برای مسمّایی است که از آن شناخت داریم و میزان شناخت ما از مسمّا در واقع تشکیل دهنده حدّ مسمّا است. از نظر راقم سطور، رابطه حد و محدود و اسم و مسمّا کلیت ندارد لذا همواره حدّ شی ء به میزان شناخت مسمّا تنظیم نمی شود، گرچه فی الجمله ارتباط اسم و مسمّا و حد و محدود قابل قبول است.
    References: 
    • ـ ابن سینا، الشفاء، البرهان، تحقیق ابوالعلی عفیفی، (قاهره، مطبعةالامیریة، 1375ق)؛
    • ـ ـــــــــ، رسائل ابن سینا، کتاب الحدود، (قم، بیدار، بی تا)؛
    • ـ ابن کمونه، سعدبن منصور، الجدید فی الحکمة، تحقیق حمید مرعید الکبییسی، (بغداد، مطبعة جامعة بغداد، 1402ق)؛
    • ـ ارسطو، منطق ارسطو، ج 2، تحقیق عبدالرحمن بدوی، (بیروت، دارالقلم، 1980)؛
    • ـ اُرموی، ابوبکر، بیان الحق و لسان الصدق، پایان نامه دانشگاه تهران، تصحیح غلامرضا ذکیانی؛
    • ـ البغدادی، ابوالبرکات، الکتاب المعتبر فی الحکمة، (اصفهان، انتشارات دانشگاه اصفهان، 1373)؛
    • ـ حلی، جمال الدین حسن، الاسرار الخفیة، (قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1379)؛
    • ـ رازی، قطب الدین، شرح المطالع، (قم، کتبی نجفی، بی تا)؛
    • ـ ساوی، زین الدین عمربن سهلان، البصائر النصیریة فی علم المنطق، (مصر، المطبعة الکبری الامیریة، بی تا)؛
    • ـ شهرزوری، شمس الدین محمد، شرح حکمةالاشراق، تصحیح حسین ضیائی تربتی، (تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1372)؛
    • ـ شیخ اشراق، حکمةالاشراق، (تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1372)؛
    • ـ صدرالمتألهین، تعلیقات علی حکمةالاشراق، (قم، بیدار، بی تا)؛
    • ـ طوسی، نصیرالدین، اساس الاقتباس، چ چهارم، (تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1376)؛
    • ـ غزالی، ابی حامد، معیارالعلم، (بیروت، دارالکتب العلمیه، 1410ق)؛
    • ـ میر سیدشریف، حاشیة شرح المطالع، (قم، کتبی نجفی، بی تا)؛
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Soleymani Amiri, Askari.(2025) صعوبت یا سهولت حد و رابطه‌ی آن با وضع اسماء عام بر مسما. Ma`rifat Falsafi, 1(4), 81-112

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Askari Soleymani Amiri."صعوبت یا سهولت حد و رابطه‌ی آن با وضع اسماء عام بر مسما". Ma`rifat Falsafi, 1, 4, 2025, 81-112

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Soleymani Amiri, A.(2025) 'صعوبت یا سهولت حد و رابطه‌ی آن با وضع اسماء عام بر مسما', Ma`rifat Falsafi, 1(4), pp. 81-112

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Soleymani Amiri, A. صعوبت یا سهولت حد و رابطه‌ی آن با وضع اسماء عام بر مسما. Ma`rifat Falsafi, 2025; 1(4): 81-112