Ma`rifat Falsafi, Volume 7, Issue 1, No 25, Year 2025 , Pages 201-232

    تأمّلى بر «هستى» در اندیشه شهرزورى و کانت / سیدمحمّد منافیان ـ احمد على‌اکبر مسگرى

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :تأمّلى بر «هستى» در اندیشه شهرزورى و کانت / سیدمحمّد منافیان ـ احمد على‌اکبر مسگرى
    Abstract: 
    در نظر بسیارى از متفکران، مسئله بنیادى مابعدالطبیعه پرسش از «هستى» است. امّا شهرزورى به عنوان یک فیلسوف آشنا با سنّت فلسفه سینوى و کانت فیلسوف آلمانى از جمله متفکرانى به شمار مى روند که ضمن انتقاد از «هستى» به مثابه امر عینى و واقعى، ابتناى مابعدالطبیعه بر «هستى» را انکار مى کنند. البته، شهرزورى در مرزهاى مابعدالطبیعه سنّتى باقى مى ماند و کانت ـ با انتقاد از مابعدالطبیعه سنّتى ـ نوعى مابعدالطبیعه معرفت شناختى را طرح مى کند؛ امّا میان انتقادهاى آنان به «هستى»، قرابت و همسویى ویژه اى مشاهده مى شود. در این نوشتار، با بررسى، تحلیل، و مقایسه اندیشه هاى این دو فیلسوف، به اشتراک ایشان در فضاى عمومى حاکم بر مابعدالطبیعه شان اشاره خواهیم داشت. به نظر مى رسد که چگونگى انتقاد و تحلیل این دو فیلسوف از هستى، بیان کننده نوعى نگاه منطقى به این مقوله است؛ نگاهى که راه را براى طرح و پذیرش اصالت ماهیت در سنّت فلسفىِ هریک از آن دو هموار مى کند.
    References: 
    • ـ ابن سینا، الشفاء ـ المنطق، مقدّمه طه حسین باشا، تصحیح ابراهیم مدکور، بى جا، بى نا 1380ق (افست از چاپ مصر).
    • ـ ـــــ ، التعلیقات، تحقیق عبدالرحمن بدوى، قم، دفتر تبلیغات اسلامى، چ چهارم، 1379.
    • ـ ارسطو، متافیزیک (مابعدالطبیعه)، ترجمه شرف الدین خراسانى، تهران، حکمت، چ دوم، 1379.
    • ـ اکبریان، رضا، «وجود محمولى» از دیدگاه کانت و ملّاصدرا، منتشر شده در پایگاه اطلاع رسانى بنیاد حکمت اسلامى صدرا: www.mullasadra.org.
    • ـ سهروردى، شهاب الدین، مجموعه مصنّفات شیخ اشراق، تصحیح هانرى کربن، تهران، پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى، چ دوم، 1380.
    • ـ شهرزورى، شمس الدین محمّد، رسائل الشجرة الإلهیة فى علوم الحقایق الربّانیة، تحقیق و تصحیح و مقدّمه نجفقلى حبیبى، تهران، مؤسسه پژوهشى حکمت و فلسفه ایران، 1383.
    • ـ فارابى، ابونصر، الألفاظ المستعملة فى المنطق، تصحیح، مقدّمه و تعلیق محسن مهدى، تهران، المکتبة الزهراء، ط. الثانیة، 1404ق.
    • ـ ـــــ ، المنطقیات، تحقیق و مقدّمه محمّدتقى دانش پژوه باشراف سیدمحمود مرعشى، قم، منشورات مکتبة آیة اللّه العظمى المرعشى النجفى، 1408ق.
    • ـ ـــــ، جوابات لمسائل سئل عنها، در: أربع رسائل فلسفیة، تحقیق جعفر آل یاسین، تهران، حکمت، 1371.
    • ـ ـــــ ، کتاب الحروف، تصحیح و مقدّمه محسن مهدى، بیروت: دارالمشرق، 1990.
    • ـ کانت، ایمانوئل، تمهیدات، ترجمه و مقدّمه غلامعلى حدّاد عادل، تهران، مرکز نشر دانشگاهى، چ سوم، 1384.
    • ـ مشکات، محمّد و دهباشى، مهدى، «رابطه پدیدارشناسى و منطق هگل»، نامه حکمت، ش 11 (بهار و تابستان 1387)، ص 129ـ155.
    • ـ منافیان، سیدمحمّد، زیادت وجود بر ماهیت و لوازم آن در فلسفه ابن سینا، پایان نامه کارشناسى ارشد پیوسته، تهران، دانشگاه امام صادق (ع)، 1387.
    • ـ وال، ژان، بحث در مابعدالطبیعه، ترجمه یحیى مهدوى و دیگران، تهران، خوارزمى، چ دوم، 1380.
    • ـ هارتناک، یوستوس، نظریه معرفت در فلسفه کانت، ترجمه غلامعلى حدّاد عادل، تهران، فکر روز، 1378.
    • - Kant Immanuel, Critique of Pure Reason, Trans. Norman Kemp Smith, London, Macmillan Press, 1973.
    • - Owens, Joseph, The Doctrine of Being in the Aristotelian 'METAPHYSICS', Forth Edition, Toronto, Pontifical Institute of Mediaeval Studies, 1978.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , Seyed Mohammad, , .(2025) تأمّلى بر «هستى» در اندیشه شهرزورى و کانت / سیدمحمّد منافیان ـ احمد على‌اکبر مسگرى. Ma`rifat Falsafi, 7(1), 201-232

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Seyed Mohammad ; ."تأمّلى بر «هستى» در اندیشه شهرزورى و کانت / سیدمحمّد منافیان ـ احمد على‌اکبر مسگرى". Ma`rifat Falsafi, 7, 1, 2025, 201-232

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , S, , .(2025) 'تأمّلى بر «هستى» در اندیشه شهرزورى و کانت / سیدمحمّد منافیان ـ احمد على‌اکبر مسگرى', Ma`rifat Falsafi, 7(1), pp. 201-232

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , S, , . تأمّلى بر «هستى» در اندیشه شهرزورى و کانت / سیدمحمّد منافیان ـ احمد على‌اکبر مسگرى. Ma`rifat Falsafi, 2025; 7(1): 201-232