Writers:
Ali Mesbah / (an associate professor in the department of philosophy at Imam Khomeini educational and research institute) /
a-mesbah@qabas.net
Pages:
119-146
Receive Date: 2025/03/10
Accept Date: 2025/03/10
Abstract:
Nominalism developed as an answer to the problems of universals. In this article, we first begin by studying the kinds of universal, and then, examine three theories, discussed much in the area of universals. These three theories are realism, conceptualism, and nominalism. Strict nominalism, metalinguistic nominalism, metaphor theory, narrative nominalism, class nominalism, methodological nominalism, and social nominalism are among the kinds of nominalism which we study in this article. Considering his realist tendency, Allameh Tabataba’i’s view is in clear contrast with some kinds of nominalism. This contrast is shown in the fields of ontology, epistemology, propositions, and fundamental methodology through a deductive and analytical method.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :نقد و بررسى انواع نومینالیسم با بهره گیرى از دیدگاه هاى علّامه طباطبائى
Abstract:
نومینالیسم، نظریه اى در پاسخ به مسائل مربوط به کلیات است. بنابراین در این نوشته بحث را از بررسى انواع کلى آغاز مى کنیم و در ادامه سه نظریه مطرح در حوزه کلیات را برمى رسیم. این سه نظریه عبارت اند از: رئالیسم، مفهوم گرایى و نومینالیسم. نومینالیسم سخت، نومینالیسم فرازبانى، نظریه مجاز، نومینالیسم داستان گرایانه، نومینالیسم طبقه اى، نومینالیسم روش شناختى و نومینالیسم اجتماعى از انواع نومینالیسم اند که در این نوشته به بررسى آنها مى پردازیم. دیدگاه علّامه طباطبائى با توجه به گرایش رئالیستى ایشان، در تقابل آشکار با انواعى از نومینالیسم است. این تقابل در حوزه هاى هستى شناسى، معرفت شناسى، قضایا و روش بنیادین با روش تحلیلى و استنتاجى نشان داده شده است.
References:
- آیر، الف. ج.، 1356، زبان، حقیقت و منطق، ترجمه منوچهر بزرگمهر، تهران، دانشگاه صنعتى شریف.
- ایلخانى، محمد، 1382، تاریخ فلسفه قرون وسطى و رنسانس، تهران، سمت.
- باقرى، خسرو، 1386، نوعملگرایى و فلسفه تعلیم و تربیت: بررسى دیدگاه ویلارد کواین و ریچارد رورتى در تعلیم و تربیت، تهران، دانشگاه تهران.
- پارسانیا، حمید و محمد طالعى اردکانى، 1392، روش شناسى بنیادین و روش شناسى کاربردى در علوم اجتماعى؛ با تأکید بر رویکرد رئالیسم و نومینالیسم، معرفت فرهنگى اجتماعى، ش 14، ص 73ـ96.
- پایا، على، 1374، کارنپ و فلسفه تحلیلى، ارغنون، سال دوم، ش 7و8، ص 165ـ230.
- ـــــ ، 1382، فلسفه تحلیلى: مسائل و چشم اندازها، تهران، طرح نو.
- پوپر، کارل ریموند، 1364، جامعه باز و دشمنانش، ترجمه عزت اللّه فولادوند، تهران، خوارزمى.
- خوانسارى، محمد، 1376، فرهنگ اصطلاحات منطقى به انضمام واژه نامه فرانسه و انگلیسى، ویراست 2 با اصلاحات و اضافات، تهران، پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى.
- ژیلسون، اتین، 1373، نقد تفکر فلسفى غرب: از قرون وسطى تا اوائل قرن حاضر تحقیقى در فلسفه قرون وسطى، مکتب دکارت و فلسفه جدید براى کشف طبیعت و وحدتى که اساس همه آن هاست، ترجمه احمد احمدى، چ چهارم، تهران، حکمت.
- ـــــ ، 1389، تاریخ فلسفه مسیحى در قرون وسطا، ترجمه رضا گندمى نصرآبادى، قم / تهران، دانشگاه ادیان و مذاهب و سمت.
- ساروخانى، باقر، 1370، دائره المعارف علوم اجتماعى، تهران، کیهان.
- سجادى، جعفر، 1361، فرهنگ علوم عقلى: شامل اصطلاحات فلسفى، کلامى، منطق، تهران، انجمن اسلامى حکمت و فلسفه ایران.
- صدرالمتألهین، 1374، الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، تعلیقه حسن حسن زاده آملى، چ دوم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
- طباطبائى، سیدمحمدحسین، 1364، اصول فلسفه و روش رئالیسم، مقدمه و پاورقى مرتضى مطهرى، تهران، صدرا.
- ـــــ ، 1430ق، نهایة الحکمة، چ پنجم، قم، جامعه مدرسین.
- طوسى، نصیرالدین، 1326، اساس الاقتباس، تهران، دانشگا تهران.
- کاپلستون، فردریک، 1375، تاریخ فلسفه یونان و روم، ترجمه جلال الدین مجتبوى، تهران، علمى و فرهنگى.
- مروارید، هاشم، 1387، نظریه کارنپ و سلارز در مسئله کلى ها، پژوهش هاى فلسفى و کلامى، سال نهم، ش 3، ص 89ـ106.
- مطهرى، مرتضى، 1362ـ1370، شرح مبسوط منظومه، تهران، حکمت.
- واله، حسین، 1382، متافیزیک و فلسفه زبان: ویتگنشتاین متقدم و علوم عقلى اسلامى، تهران، گام نو.
- Butchvarov, Panayot, 1966, Resemblance and Identity: an Examination of the Problem of Universals, Bloomington, Indiana University Press.
- Eberle, Rolf A., 1970, Nominalistic Systems, Dordrecht: D. Reidel Publishing Company.
- Lachs, John and Robert Talisse, 2008, American Philosophy: an Encyclopedia, London, Routledge.
- Loux, Michael J., 2006, Metaphysics; A Contemporary Introduction, Third Edition, New York and London, Routledge.
- Reese, William L., 1996, Dictionary of Philosophy and Religion: Eastern and Western Thought, NewJersey, Humanities Press.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Tale'I Ardakani, Mohammad, Mesbah, Ali.(2025) A Critique of Different Types of Nominalism with the Help of Allameh Tabataba’i’s Views. Ma`rifat Falsafi, 12(3), 119-146
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Mohammad Tale'I Ardakani; Ali Mesbah." A Critique of Different Types of Nominalism with the Help of Allameh Tabataba’i’s Views". Ma`rifat Falsafi, 12, 3, 2025, 119-146
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Tale'I Ardakani, M, Mesbah, A.(2025) ' A Critique of Different Types of Nominalism with the Help of Allameh Tabataba’i’s Views', Ma`rifat Falsafi, 12(3), pp. 119-146
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Tale'I Ardakani, M, Mesbah, A. A Critique of Different Types of Nominalism with the Help of Allameh Tabataba’i’s Views. Ma`rifat Falsafi, 2025; 12(3): 119-146