Ma`rifat Falsafi, Volume 11, Issue 1, No 41, Year 2025 , Pages 157-178

    Synonymity of Human Sciences and Human-making Sciences

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    ✍️ Mohammad hosein Talebi / Assistant Professor in Philosophy of Law/ Academy of Seminary and University. / mhtalebi@rihu.ac.ir
    علی طالبی / MA of Islamic Philosophy/ Seminary of Qom.
    Abstract: 
    The present article claims that through explaining the nature of human sciences by considering the reality of the human being, one may find out that human sciences are indeed human-making sciences. This necessitates that human sciences be, in a true sense, Islamic. Here, the abovementioned claim is resolved into two other claims: firstly, defining human being as an animal with merely theoretical intellect (one who is capable of understanding the universal concepts) is not a complete definition. Rather, human being is an animal that must necessarily follow the practical intellect too, while enjoying the theoretical intellect. Secondly, based on a complete definition of the human being, human sciences are those sciences which are not inconsistent with human’s eternal felicity. If a proposition contradicts the true religion, it is out of the scope of human sciences, although it may be considered similar to them.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :ترادف علوم انسانى با علوم انسان‏‌ساز
    Abstract: 
    ادعاى این نوشتار آن است که به وسیله تبیین ماهیت علوم انسانى از راه توجه به حقیقت انسان به خوبى مى توان به این امر مهم پى برد که علوم انسانى در حقیقت، علوم انسان سازند. لازمه این امر آن است که علوم انسانى به معناى واقعى کلمه اسلامى باشند. این مدعا در این نگارش به دو ادعا تحلیل مى شود: اولاً تعریف انسان به حیوانى که صرفا داراى عقل نظرى، یعنى داراى توانایى درک مفاهیم کلى است، تعریف کاملى نیست. انسان، حیوانى است که علاوه بر داشتن عقل نظرى لازم است پیرو عقل عملى نیز باشد؛ ثانیا براساس تعریف کامل انسان، علوم انسانى علومى اند که با دین و سعادت جاودانه انسان مخالفتى نداشته باشند. چنانچه گزاره اى مخالف دین حق باشد، آن گزاره خارج از دایره علوم انسانى است، هرچند مشابه آن تلقى شود.
    References: 
    • ابن سینا، حسین بن عبدالله (1375)، الاشارات و التنبیهات، قم، البلاغة.
    • ـــــ (1379)، النجاة من الغرق فى بحرالضلالات، مقدمه و تصحیح محمدتقى دانش پژوه، چ دوم، تهران، دانشگاه تهران.
    • ـــــ (1404ق)، الشفاء (الطبیعیات)، قم، مکتبة آیه اللّه المرعشى النجفى.
    • ـــــ (1405ق)، الشفاء، المنطق، قم، مکتبة آیه اللّه المرعشى النجفى.
    • ـــــ (1978)، کتاب الانصاف، در: کتاب ارسطو عندالعرب، چ دوم، کویت، وکالة المطبوعات.
    • بهمنیاربن مرزبان (1375)، التحصیل، تهران، دانشگاه تهران.
    • جرجانى، سیدشریف (1304) الحاشیة على شرح الشمسیة، تهران، کتابفروشى علمیه اسلامیه.
    • رازى، قطب الدین (1375)، المحاکمات بین شرحى الاشارات، قم، البلاغة.
    • سبزوارى، ملّاهادى (1360)، التعلیقات على الشواهد الربوبیة، به همراه کتاب الشواهدالربوبیة، تصحیح و تعلیق سیدجلال الدین آشتیانى، چ
    • دوم، مشهد، المرکز الجامعى للنشر.
    • ـــــ (1379)، شرح المنظومة، تصحیح و تعلیق حسن حسن زاده آملى، تهران، ناب.
    • صدرالمتألهین (1981)، الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، چ سوم، بیروت، دار احیاء التراث العربى.
    • ـــــ (1302)، مجموعة الرسائل التسعة، تهران، بى نا.
    • ـــــ (1363)، مفاتیح الغیب، مقدمه و تصحیح محمد خواجوى، تهران، مؤسسه تحقیقات فرهنگى.
    • طالبى، محمدحسین (1390 الف)، قانون طبیعى، قم، دبیرخانه مجلس خبرگان رهبرى.
    • ـــــ (1390 ب)، «نظریه بدیع قانون طبیعى در حکمت عملى اسلامى»، معرفت فلسفى، ش 34، ص 181ـ203.
    • طوسى، نصیرالدین (1405ق)، تلخیص المحصل، چ دوم، بیروت، دارالاضواء.
    • فارابى، ابونصر (1405ق)، فصول منتزعة، تحقیق، تصحیح و تعلیق فوزى نجار، چ دوم، تهران، المکتبة الزهراء.
    • کلینى، محمدبن بعقوب (1364)، اصول کافى، چ چهارم، تهران، علمیه اسلامیه.
    • مجلسى، محمدباقر (1404ق)، بحارالانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Talebi, Mohammad hosein, , .(2025) Synonymity of Human Sciences and Human-making Sciences. Ma`rifat Falsafi, 11(1), 157-178

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mohammad hosein Talebi; ."Synonymity of Human Sciences and Human-making Sciences". Ma`rifat Falsafi, 11, 1, 2025, 157-178

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Talebi, M, , .(2025) 'Synonymity of Human Sciences and Human-making Sciences', Ma`rifat Falsafi, 11(1), pp. 157-178

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Talebi, M, , . Synonymity of Human Sciences and Human-making Sciences. Ma`rifat Falsafi, 2025; 11(1): 157-178