Ma`rifat Falsafi, Volume 6, Issue 2, No 22, Year 2025 , Pages 131-163
علم و ادراک و نحوه تشکیل آن
Article Type:
Research
Writers:
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :علم و ادراک و نحوه تشکیل آن
Abstract:
این مقاله با قبول موجودات جهان به عنوان موجودات عینی و واقعی و با قبول اینکه اشیا در فردیت خویش دارای تشخّص و تعیّن هستند و به عنوان اموری خارجی قلمداد میشوند، و همچنین با قبول اینکه آنچه ما ادراک میکنیم همانی است که در خارج وجود دارد، به تبیین مراحل ادراک و ایجاد علم میپردازد. این مقاله شناخت واقعیت را متشکّل از پنج مرحله میداند که دو مرحله اول آن فارغ از هرگونه توصیف شناختشناسی (معرفت) است و مقدّم بر تلاش ذهن برای استخدام کلمات و صفات برای توصیف ویژگیهای نوعی واقعیات است. در واقع، آن چیزی که در اولین برخوردهای انسان با جهان مطرح میشود صِرف موجودیت شیء (پدیده) و اینهمانی آنچه با علم حضوری ادراک شده با واقعیت خارجی است. حضور اولیه موجودات خارجی در نزد نفس، همانند زمانی است که انسان هنوز زبانی را جز زبان اشاره نیاموخته است؛ ولی قطعا واقعیت خارجی را میشناسد. در مرحله بعد، نامگذاری و سپس طبقهبندی برای سهولتِ بازیابی مطرح میشود. زبان و منطق، در این مرحله جای میگیرند.
References:
- ـ ابراهیمی دینانی، غلامحسین، اسماء و صفات حق، تهران، وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی، 1381.
- ـ ـــــ ، منطق و معرفت در نظر غزالی، تهران، امیرکبیر، 1375.
- ـ ابنسینا، ترجمه قدیم الاشارات و التنبیهات، تصحیح سیدحسن شکان طبسی، مقدمه منوچهر صدوقیسها، تهران، کتابخانه فارابی، 1360.
- ـ استیس، و.ت.، فلسفه هگل، ترجمه حمید عنایت، تهران، جیبی، 1355.
- ـ اکبری، رضا، «وجود ذهنی»، خردنامه صدرا، ش 14، زمستان 1377، ص 38ـ48.
- ـ امام خمینی، طلب و اراده، ترجمه و شرح سیداحمد فهری، تهران، علمی و فرهنگی، 1362.
- ـ پاپکین، ریچارد و آوروم استرول، کلّیات فلسفه، ترجمه جلالالدین مجتبوی، تهران، حکمت، 1972م.
- ـ حائری، مهدی، کاوشهای عقل نظری، تهران، امیرکبیر، 1361.
- ـ حلّی، یوسف بن مطهّر، کشف المراد فی شرح تجریدالاعتقاد، قم، ایران، بیتا.
- ـ دیویی، جان، منطق: تئوری تحقیق، ترجمه علی شریعتمداری، تهران، دانشگاه تهران، 1376.
- ـ سبزواری، ملّاهادی، شرح منظومه، قسم المنطق، بیجا، بینا، بیتا.
- ـ سجادی، سیدجعفر، مصطلحات فلسفی صدرالدین شیرازی، تهران، نهضت زنان مسلمان، بیتا.
- ـ سلیمانی امیری، عسکری، «کلی و جزئی»، معرفت فلسفی، ش 1و2 (پاییز و زمستان 1382)، ص 177ـ206.
- ـ شاله، فیلیسین، فلسفه علمی یا شناخت روش علوم، ترجمه یحیی مهدوی، تهران، دانشگاه تهران، 1378.
- ـ عبودیت، عبدالرسول، درآمدی به نظام حکمت صدرایی، تهران، سمت، 1385.
- ـ فدایی عراقی، غلامرضا، «تصور و یا تصدیق»، مقالات و بررسیها، ش 78، پاییز و زمستان 1384، 1ـ19.
- ـ ـــــ ، تکافوی ادلّه از نظر کانت و ملّاصدرا، در: مجموعه مقالات کنگره دویست سال پس از کانت، تهران، دانشگاه علّامه طباطبائی، 1383.
- ـ کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه، فیلسوفان انگلیسی، از هابز تا هیوم، تهران، سروش، 1362.
- ـ لطیفی، حسین، ابصار از دیدگاه ملّاصدرا، در: ملّاصدرا و حکمت متعالیه (مجموعه مقالات همایش جهانی حکیم ملّاصدرا)، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا، 1380، ج 1.
- ـ نراقی، ملّا محمّدمهدی، اللمعات العرشیه، تحقیق علی اوجبی، تهران، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، 1381.
- - Bean, Carol & Rebeca Green, Relationships In The Organization Of Knowledge, London, Kluwer Academic Publishers, 2000.
- - Kawsnik, Barbara H., "The role of classification in knowledge prepresentation and discovery", Library Trends, v. Available in: EBSCOhost-Full result Display, 2000.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Gholam Reza.(2025) علم و ادراک و نحوه تشکیل آن. Ma`rifat Falsafi, 6(2), 131-163
Gholam Reza ."علم و ادراک و نحوه تشکیل آن". Ma`rifat Falsafi, 6, 2, 2025, 131-163
, G.(2025) 'علم و ادراک و نحوه تشکیل آن', Ma`rifat Falsafi, 6(2), pp. 131-163
