روش استقرائی از دیدگاه تطبیقی
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
در میان روشهای رایج برای تحصیل معرفت، روش «استقرائی» از اهمیتی فراوان برخوردار است. اما این روش با تمام مزایا و اهمیتی که دارد، ظاهرا از لحاظ فلسفی یقینآور نیست. یقین فلسفی در صورتی حاصل مىگردد که بین مقدّمات استدلال و نتیجه حاصل از آن (مانند قیاس) ارتباط منطقی و تولیدی وجود داشته باشد. در استدلالات استقرائی، بین مقدّمات و نتیجه استدلال، گسست منطقی وجود دارد و مقدّمات مولّد نتیجه به شمار نمىآیند. بنابراین، این پرسش مطرح است که اگر استقرا یقینآور نیست، چگونه مىتوان بدان اعتماد کرد؟ برای پاسخ به این سؤال، راهحلهایی متفاوت ارائه گردیده است.
این نوشتار، که با رویکرد تطبیقی به مسئله استقرا نگریسته است، ضمن اشاره به تعریف «استقرا» و تفاوتهای آن در فضای اسلامی و غربی و خلطهایی که از توجه نکردن به این تفاوتها پدیدار گشته، به تبیین و نقد اجمالی این راهحلها مىپردازد.