Ma`rifat Falsafi, Volume 6, Issue 1, No 21, Year 2025 , Pages 49-72
معاد جسمانی از نگاه حکیمان الهی
Article Type:
Research
Writers:
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :معاد جسمانی از نگاه حکیمان الهی
Abstract:
همه حکیمان الهی معاد را حق میدانند، با این حال درباره چگونگی آن دیدگاههای متفاوتی دارند. به باور صدرالمتألّهین، کسانی که معتقدند وقتی بدن نابود گردد دیگر بازگشت آن ناممکن خواهد شد و این نفس است که در قیامت حاضر خواهد گشت، از چگونگی عالَم آخرت غافلاند؛ به واقع اینان آیات صریح قرآنی را که به روشنی بر جسمانی بودن معاد دلالت دارند تأویل کردهاند! صدرالمتألّهین در اثبات جسمانی بودن معاد گفته است: اگر کسی با داشتن سلامت نفس به مقدّمات اثبات معاد جسمانی بنگرد، یقینا به این نتیجه خواهد رسید که همین بدن به عین آن در قیامت محشور خواهد شد. همچنین، شیخ اشراق بر وقوع معاد جسمانی با قالب مثالی تأکید دارد. سایر حکما از جمله ابنسینا نیز معاد جسمانی را بنابر خبر پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله به اثبات رساندهاند؛ ضمن اینکه محقق طوسی آن را ضرورت دین شمرده است. و در نهایت به این نتیجه دست خواهیم یافت که معاد جسمانی خواهد بود؛ یعنی انسان با بدن مادی و عنصری محشور میشود، گرچه در آنجا تغییراتی در نظام بدن رخ خواهد داد.
References:
- ـ آملي، محمّدتقي، دررالفوائد، قم، اسماعيليان، 1374.
- ـ ابراهيمي ديناني، غلامحسين، معاد از ديدگاه حكيم زنوزي، تهران، حكمت، 1368.
- ـ ابنسينا، الشفاء الالهيات، قم، مكتبة آيهاللّه العظمي المرعشي النجفي، 1404.
- ـ انواري، جعفر، رسالة المعاد الجسماني علي ضوء النقل و الدليل العقلاني، پاياننامه دكتري، علوم قرآني، قم، مركز مديريت حوزه علميه، 1387.
- ـ ايجي، عضدالدين، شرح المواقف، قم، شريف رضي، 1325ق.
- ـ تفتازاني، سعدالدين، شرح المقاصد، قم، شريف رضي، 1409.
- ـ حسيني تهراني، محمّدحسين، معادشناسي، تهران، حكمت، 1360.
- ـ حكيمي، محمدرضا، معاد جسماني در حكمت متعاليه، قم، دليل ما، 1381.
- ـ خوئي، سيدابوالقاسم، مصباحالاصول، نجف، مطبعة النجف، 1386ق.
- ـ رباني، حسين، معاد از ديدگاه قرآن، حديث، فلسفه، بيجا، مؤلف، 1373.
- ـ رخشاد، محمّدحسين، در محضر علّامه طباطبائي، قم، نهاوندي، 1380.
- ـ سبحاني، جعفر، الالهيات، قم، مؤسسه امام صادق، 1417.
- ـ ـــــ ، «مقام علمي و فرهنگي علّامه طباطبائي»، كيهان فرهنگي 8 (پاييز 1368)، 5ـ7.
- ـ ـــــ ، منشور جاويد، قم، مؤسسه سيدالشهدا، 1369.
- ـ سبزواري، ملّاهادي، اسرارالحكم، تهران، كتابفروشي اسلاميه، 1362.
- ـ ـــــ ، حاشيه اسفار، قم، مصطفوي، 1379ق.
- ـ ـــــ ، شرح المنظومه، قم، دارالعلم، 1366.
- ـ سهروردي، شهابالدين (شيخ اشراق)، اعتقادالحكما، تهران، اساطير، 1383.
- ـ ـــــ ، شرح حكمهالاشراق، قم، بيدار، بيتا.
- ـ ـــــ ، مجموعه مصنّفات شيخ اشراق، تهران، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي، 1373.
- ـ ـــــ ، هياكلالنور، مصر، المكتبة التجارية الكبري، 1377ق.
- ـ شفائي، محسن، معاد، بيجا، بينا، بيتا.
- ـ طباطبائي، سيد محمّدحسين، الميزان، قم، جامعه مدرسين، بيتا.
- ـ ـــــ ، رسائل توحيديه، قم، بنياد فرهنگي ـ علمي علّامه طباطبائي، 1365.
- ـ ـــــ ، مجموعه مقالات، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، 1371.
- ـ طوسي، نصيرالدين، تجريدالاعتقاد، قم، اسلامي، بيتا.
- ـ غزالي، محمّدبن محمّد، تهافت الفلاسفه، بيروت، دارالكتب العلميه، 1421.
- ـ فيّاض لاهيجي، عبدالرزاق، سرمايه ايمان، تهران، الزهرا، 1364.
- ـ ـــــ ، گوهر مراد، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، 1372.
- ـ مجلسي، محمّدباقر، بحارالانوار، تهران، دارالكتب الاسلاميه، بيتا.
- ـ مطهّري، مرتضي، مجموعه آثار، قم، صدرا، 1379، ج 4 (معاد).
- ـ ملّاصدرا (صدرالدين محمّدبن ابراهيم شيرازي)، اسرارالآيات، بيجا، حبيب، 1420.
- ـ ـــــ ، الحكمة المتعالية فيالاسفار العقلية الاربعة، قم، مصطفوي، 1379ق.
- ـ ـــــ ، المبدأ و المعاد، تهران، بنياد حكمت اسلامي صدرا، 1381.
- ـ ـــــ ، تفسير القرآن الكريم، بيروت، دارالتعارف للمطبوعات، 1419.
- ـ ـــــ ، شرح اصول كافي، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگي، 1366.
- ـ ـــــ ، شرح البدايهالاثيريه، اصفهان، مهدوي، بيتا.
- ـ ـــــ ، مجموعه رسائل فلسفي اجوبهالمسائل الكاشانية، تهران، حكمت، 1375.
- ـ ـــــ ، مفاتيحالغيب، بيروت، مؤسسة التاريخ العربي، 1419.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Anvari, Jafar.(2025) معاد جسمانی از نگاه حکیمان الهی. Ma`rifat Falsafi, 6(1), 49-72
Jafar Anvari."معاد جسمانی از نگاه حکیمان الهی". Ma`rifat Falsafi, 6, 1, 2025, 49-72
Anvari, J.(2025) 'معاد جسمانی از نگاه حکیمان الهی', Ma`rifat Falsafi, 6(1), pp. 49-72
