* مهدی امیني / دکتری حکمت هنرهای دینی دانشگاه اديان و مذاهب و مدرس دانشگاه سوره تهران mahdi.amin63@gmail.com
محمد فنایی اشکوري / استاد گروه فلسفه مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره fanaei.ir@gmail.com
عبدالله فتحي / استادیار گروه فلسفه مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره abdollahfathy@yahoo.com
دريافت: 04/08/98 پذيرش: 15/04/99
چکيده
در مقاله پیشرو این مسئله به بحث گذاشته شده که چگونه میتوان تعریف واحدی از زیبایی ارائه کرد که اتصاف وجودات امکانی و وجود واجبتعالی بدان منعی نداشته باشد؟ نویسندگان تلاش کردهاند با ایده گرفتن از روش «تحلیل مفهومی» شیخ اشراق و با استناد بر آرای هستیشناختی صدرالمتألهين، تعریفی عام از زیبایی ارائه کند؛ به نحوی که هم وجود واجب و هم موجودات امکانی را دربر گیرد. زیبایی مبتنی بر تشکیک خاصی وجود عبارت است از: «تحقق نحوه وجودِ کمالی در صورت»، و بر پایه وحدت شخصی وجود عبارت است از «نحوه تجلی یا ظهور کمالات وجود مطلق در صورت». با اضافه کردن قیوداتی به تعریف یادشده، میتوان تعاریف اختصاصی از زیبایی نیز ارائه کرد. نویسندگان جهت دستیابی به تعاریف عام و خاص یادشده با انکار مستدل حیثیت ماهوی برای زیبایی، حیثیت وجودی را برای آن ثابت دانسته است و در ادامه به تحلیل و استخراج مفاهیم فلسفی پرداختهاند که بیانگر نسبت وجود و زیبایی هستند.
کلیدواژهها: زیبایی، تجلی، صورت، تحلیل مفهومی، تشکیک.