مجتبی مصباح / دانشيار گروه فلسفه مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره M-mesbah@Qabas.net
* علی احمدی امین / دانشجوي دكتري فلسفه اخلاق تطبيقي مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره ali_20750@yahoo.com
دريافت: 25/10/98 پذيرش: 13/07/99
چکيده
آزادی در دانشهای ارزشی به امری اشاره دارد که خود فعل انسانی است و قابلیت ارزشگذاری دارد. آزادی از مفاهیم مهم و عموماَ از ارزشهای پرمنازعه در دانشهای ارزشی است که تحلیل آن تأثیر فراوانی در استدلالهای ارزشی خواهد داشت. مفهوم آزادی از سنخ معقولات ثانیه فلسفی و مفاهیم انتزاعی است که در نسبتسنجی و مقایسه به دست میآید. در فهم آزادی توجه به شش مؤلفه ضروری است: 1. فعلِ فاعل، 2. نبود مانع بیرونی یا اکراه، 3. فراهم بودن شرایط لازم در جامعه یا نبود اضطرار، 4. نبود مداخله در عوامل درونی یا اغوا، 5. فراهم بودن عوامل درونی لازم از طریق آموزش و تربیت، 6. پذیرش و توجه به غایات و خیرات انسانی در استدلالهای اخلاقی.
کلیدواژهها: آزادی، ارزش، مداخله، دانشهای ارزشی.