نقدی بر نتایج الحادی هاوکینگ از نظریه موسوم به جهان خودانگیخته از منظر فلسفه اسلامی

محمدجواد اصغري / استادیار گروه فسلفه دانشگاه باقرالعلوم ره    asgharii51@gmail.com
* سجاد آذریان / دانش‌پژوه سطح 3 کلام جدید مؤسسة امام صادق ره     sajjadazarian83@gmail.com
چکیده
با پیشرفت علوم تجربی در دوره‌های اخیر، دانشمندان به سمت پاسخ‌گویی به مسائل فلسفی با روش تجربی روی آورده‌اند. ازجمله آنها استیفن هاوکینگ از دانشمندان فیزیک کیهانی است. وی مدعی‌ست به‌دلیل وجود قوانینی مانند گرانش، جهان خودانگیخته است و می‌تواند خود را از هیچ بسازد و برای پیدایش آن، نیازی به فرض وجود خدا نیست. در این نوشتار سعی بر آن است که با بیانی روشن و با روش برهانی از منظر فلسفه اسلامی این مدعا و مبانی آن مورد نقد قرار گیرد. در مجموع از سه جهت به این ادعا پاسخ داده شده که نشان‌دهنده استحکام مبانی فلسفه اسلامی در پاسخ‌گویی به چالش‌های پیش‌روست. از این پژوهش به‌ دست می‌آید که توسط برهان امکان و وجوب که در فلسفه اسلامی تقریر و تکامل یافته؛ می‌توان به بسیاری شبهات از این قبیل پاسخ داد. همچنین روشن می‌شود که آگاهی از علل مادی پدیده‌ها و ارائه تبیین‌های علمی از پیدایش جهان، به معنای عدم نیازمندی آنها به خداوند نیست.
كليدواژه‌ها: خداوند، هاوکینگ، هیچ، قوانین طبیعی، حدوث، وجوب امکان.