TY  - JOUR
ID  - 5002683
TI  - بازسازی فلسفی روش در علوم انسانی: مقدمه‌ای بر امکان پارادایم توحیدی
JO  - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
JA  - 4
LA  - fa
SN  - 1735-4545
AU  - Hassan, Husseini
AD  -  استادیار گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه ، ایران.
Y1  - 2026
PY  - 2026
VL  - 23
IS  - 3
SP  - EP  - علوم انسانی اسلامی ,بازسازی فلسفی روش ,پارادایم توحیدی ,طبیعت‌گرایی روش‌شناختی ,واقع‌گرایی لایه‌ای ,DO  - 10.22034/marefatfalsafi.2025.5002683
AB  - علوم‌انسانی معاصر با بحران معرفت‌شناختی عمیقی مواجه است‌که از سیطره پارادایمی نشئت می‌گیرد که بر پیش‌فرض‌های متافیزیکی اثبات‌ناشده‌ای چون «طبیعت‌گرایی روش‌شناختی» و «انسان‌شناسی خودبنیاد» استوار است. این پارادایم با تحدید هستی به ساحت مادی و طرد نظام‌مند تبیین‌های غیرمادی، ظرفیت مواجهه کامل با ابعاد پیچیده وجودی انسان را از دست داده است. پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی-بنیادی، در پی اثبات این مدعاست که عبور از این بحران، نه از مسیر تعدیل‌های درون‌گفتمانی، بلکه از طریق «بازسازی فلسفی روش» و تأسیس یک «پارادایم توحیدی» رقیب امکان‌پذیر است. این مقاله، نخست با تحلیل انتقادی اصول موضوعه پارادایم حاکم، معماری متافیزیکی پارادایم بدیل را بر مبنای اصول تأسیسی چون «واقع‌گرایی لایه‌ای»، «اصل ظهور» و «انسان‌شناسی مبتنی بر فطرت» صورت‌بندی می‌کند. سپس، نشان می‌دهد که چگونه این پارادایم با بازتعریف «ابطال‌پذیری» و تمرکز بر آزمون‌پذیری «لوازم» نظریه‌های برآمده از هسته سخت خود، می‌تواند به تولید دانش عینی و تبیین‌های معتبر از پدیده‌های انسانی نائل آید. نتیجه آن‌که پارادایم توحیدی، چارچوبی منسجم و معرفت‌زا ارائه می‌دهد که با رفع محدودیت‌های هستی‌شناختی و انسان‌شناختی علم سکولار، افق‌های جدیدی را برای پژوهش در علوم‌انسانی می‌گشاید.
UR  - https://marefatfalsafi.nashriyat.ir/node/5002683
L1  - ER  -