TY - JOUR ID - 2472 TI - تسلسل تنازلى در فلسفه میرداماد و نقد آن در حکمت متعالیه JO - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) JA - 4 LA - fa SN - 1735-4545 AU - Morteza, Bayat AD - عضو هیئت علمی - اخلاق دانشگاه اراک AU - Ehsan, Mansoori AD - دانشجوی دکتری - فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه قم Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 12 IS - 1 SP - 81EP - 96صدرالمتألهین ,تفسیر سوره ‌بقره ,وجود محمولى ,ویژگى ,این همانى ,خودشکن ,کوآین ,DO - AB - مسئله تسلسل ازجمله کهن ترین مسائل فلسفى است که ارسطو آن را مطرح کرده است. نخستین پژوهش جدى در مسئله تسلسل تنازلى را میرداماد انجام داد. تسلسل تنازلى یعنى علت در ابتداى سلسله قرار گیرد و معلول ها به انتها نرسند. میرداماد با شرایط ویژه اى که براى ابطال تسلسل تعریف مى کند، تسلسل تنازلى را محال نمى داند. وى دو شرط اجتماع عقلى معلول در علت و همسویى جهت ترتب با جهت بى نهایت بودن علت ها را در تسلسل تنازلى موجود ندیده، حکم به عدم استحاله آن مى کند. دلیل این امر آن است که میرداماد بنا بر حدوث دهرى و سرمدى، و مسبوقیت معلول به عدم فکّى خویش در علت و مبانى تقدم بالعلیه، معتقد است که این تسلسل محال نیست. صدرالمتألهین نیز با توجه به رابط بودن معلول نسبت به علت و عدم استقلال آن معتقد است که اساسا این مسئله مطرح نمى شود و در صورت طرح، تسلسل داراى انتها خواهد بود. از سویى فلاسفه صدرایى با مبانى فلاسفه پیش از میرداماد اجتماع عینى وجود را دیده و نظر میرداماد را نقد کرده اند.   UR - https://marefatfalsafi.nashriyat.ir/node/2472 L1 - https://marefatfalsafi.nashriyat.ir/sites/marefatfalsafi.nashriyat.ir/files/article-files/4_OP_9.PDF ER -