TY - JOUR ID - 2020992 TI - معنای انشا و قواعد آن در فلسفة زبان آستین و اصول فقه JO - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) JA - 4 LA - fa SN - 1735-4545 AU - Gholam Reza, AD - استادیار - پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی Y1 - 2024 PY - 2024 VL - 21 IS - 4 SP - 113EP - 131جان آستين ,اصول فقه ,اظهارات اخباري ,اظهارات انشايي ,نابجايي‌ها ,DO - 10.22034/marefatfalsafi.2024.2020992 AB - آستین اولین فیلسوفی بود که متوجه شد نوع مهمی از اظهارات وجود دارد که شکل جملات خبری را دارد، اما نه صادق‌ است و نه کاذب؛ زیرا گوینده در این اظهارات، وضعیت و حالتی را توصیف نمی‌کند، بلکه با این اظهارات ـ درواقع ـ فعلی را انجام می‌دهد. از منظر آستین، اظهارات اخباری می‌توانند صادق یا کاذب باشند، اما اظهارات انشایی صادق یا کاذب نیستند، بلکه بجا یا نابجا هستند. آستین تصریح می‌کند که در اظهارات انشایی واژه‌ها باید به صورت جدی بیان شوند تا به صورت جدی در نظر گرفته شوند. عالمان علم اصول فقه هم معتقدند: جملات تام خبری حکایت از تحقق شیء یا عدم تحقق آن می‌کنند و ازاین‌رو متصف به صدق و کذب می‌شوند؛ اما معانی انشایی ایجادی هستند و با لفظ، انشا معنا می‌شود. مراد از «ایجادی بودن معانی انشایی» ایجاد و انشا در خارج است؛ یعنی حقیقت آن معنای انشایی با لفظ، ایجاد و متحقق می‌شود. از منظر این عالمان، معنای انشا، مدلول تصدیقی جدی است و تا قصد انشا نباشد، انشا صادق نیست. اما آستین قواعد شش‌گانه‌ای را که برای کارکرد مناسب اظهار انشایی ضروری‌اند، بیان می‌کند. اصولیان شیعه گرچه به صورت نظام‌مند دست به تدوین چنین قواعدی نزده‌اند، اما در مطاوی مباحث‌ خود، به صورت جسته و گریخته، به این مسائل توجه داشته‌اند. بدین‌سان تبیین، تحلیل و مقایسه‌ی نظرات آستین و علمای علم اصول فقه در باب معنای «انشا» و قواعد آن، هدف این مقاله است. روش این پژوهش «توصیفی ـ تحلیلی» و مبتنی بر داده‌های کتابخانه‌ای است. UR - https://marefatfalsafi.nashriyat.ir/node/2020992 L1 - https://marefatfalsafi.nashriyat.ir/sites/marefatfalsafi.nashriyat.ir/files/article-files/2020992-1735023474.pdf ER -