TY  - JOUR
ID  - 2020919
TI  - تحلیل اختیار به‌مثابه علم فاعل و نسبت آن با «علم عملی»، از منظر علامه طباطبائی
JO  - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
JA  - 4
LA  - fa
SN  - 1735-4545
AU  - Hamid, 
AD  - دانشجوی دکتری - فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه قم
AU  - Habibollah, 
AD  - دانشیار - گروه کلام و فلسفه اسلامی دانشگاه قم
AU  - Ahmad, 
AD  - دانشیار - گروه فلسفه دانشگاه قم
Y1  - 2023
PY  - 2023
VL  - 21
IS  - 2
SP  - 59EP  - 74علم عملی ,اختیار ,اعتباریات ,احساس ملائمت ,احساس منافرت ,فاعل‌‌ علمی ,کنشگری ,DO  - 10.22034/marefatfalsafi.2024.2020919
AB  - نسبت علم و عمل ازجمله پرسش‌های مهم و مطرح در حوزه انسان‌پژوهی است. فیلسوفان و متکلمان اسلامی با تقسیم فاعل به انواع علمی و غیرعلمی، گرچه به نقش علم در صدور فعل توجه کرده‌اند، اما بیشتر با رویکرد هستی‌شناختی به تبیین آن پرداخته‌ و از تبیین چگونگی نقش آن بازمانده‌اند. علامه طباطبائی با تعریفی که از حقیقت اختیار ارائه داده، با ارجاع آن به علمِ فاعل ازیک‌سو و با تبیین نظریه «علم‌ عملی» از سوی دیگر، به چگونگی نقش علم در صدور عمل دست‌ یافته و تحلیلی نسبتاً جامع از نسبت علم و عمل ارائه کرده است. وی معتقد است اختیار به ‌مثابه علمِ فاعل که در فرایند صدور عمل دخالت دارد از سنخ «علم عملی» است و به ارائه منافع و مضرات فاعل اشتغال دارد. علم به منافع و مضراتِ اشیا غیر از چیستی آنها (حکمت ‌نظری) و غیر از حسن و قبح ذاتی‌شان (حکمت‌ عملی) است؛ این علم ریشه در احساسات و عواطف درونی فاعل دارد؛ احساسات و عواطفی که به دو احساس ملائمت و منافرت قابل ارجاع است. بنابراین علم عملی کاملاً شخصی است و از منظر هر فاعلی می‌تواند متفاوت باشد.
UR  - https://marefatfalsafi.nashriyat.ir/node/2020919
L1  - https://marefatfalsafi.nashriyat.ir/sites/marefatfalsafi.nashriyat.ir/files/article-files/2020919-1709105818.pdf
ER  -