نفس

ملاحظات معرفت‌شناختي استدلال‌هاي علم حضوري نفس از منظر سهروردي

سال نوزدهم، شماره چهارم، پياپي 76، تابستان 1401، ص 7ـ20

نوع مقاله: پژوهشي

سميه احمدي / دانشجوي دکتري فلسفه و کلام اسلامي، دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران مرکزي، تهران، ايران
    Somayyeh_Ahmadi@yahoo.com 
* عزيزالله افشار کرماني / دانشيار گروه فلسفه و کلام اسلامي، دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران مرکزي، تهران، ايران
    K.afshar.a@gmil.com
دريافت: 21/01/1401                  پذيرش: 11/05/1401

سال انتشار: 
1401
شماره مجله: 
76
شماره صفحه: 
7

تحليلي بر چگونگي اتحاد و انقطاع نفس از بدن از منظر ابن‌سينا

سال نوزدهم، شماره سوم، پياپي 75، بهار 1401، ص 7ـ26

نوع مقاله: پژوهشي
* هادي واسعي / استاديار گروه فلسفه دانشگاه آزاد اسلامي واحد قم    Hadivasei4@gmail.com
محمد فولادي‌وندا / دانشيار گروه جامعه‌شناسي مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره)    fooladi@iki.ac.ir
مستانه زماني / دانشجوي دكتري فلسفه دانشگاه آزاد اسلامي واحد قم    mastanehzamani@gmail.com

سال انتشار: 
1401
دوره: 
19
شماره مجله: 
75
شماره صفحه: 
7

بررسي مراتب وجود در نظام فلسفي فلوطين

سال بيستم، شماره دوم، پياپي 78، زمستان 1401، ص 25ـ40

سال انتشار: 
1401
دوره: 
20
شماره مجله: 
78
شماره صفحه: 
25

بررسي تحليلي اثبات تجرد برزخي نفس از طريق ثبات نفس و تغيير بدن از ديدگاه صدرالمتألهين

سال بيستم، شماره دوم، پياپي 78، زمستان 1401، ص 7ـ24

سال انتشار: 
1401
دوره: 
20
شماره مجله: 
78
شماره صفحه: 
7

تبیین رابطه نفس و بدن: رهیافتی جهت درک رابطه خدا و انسان مبتنی بر اصل امکان فقری و بسیط الحقیقه کل الاشیاء

سال نوزدهم، شماره دوم، پياپي 74، زمستان 1400، ص 59ـ72

نوع مقاله: پژوهشي
مهري چنگي آشتياني / استاديار گروه معارف اسلامي دانشكده شريعتي    mehrichangi@yahoo.com
* حمید اسفندیاری / دانشجوی دكتري حکمت متعالیه دانشگاه فردوسی مشهد    Hamid.es135@yahoo.com
دريافت: 1400/5/14                  پذيرش: 27/10/1400

سال انتشار: 
1400
دوره: 
19
شماره مجله: 
74
شماره صفحه: 
59

تجرد و جاودانگی نفس در اندیشه صدرالمتألهين و ارتباط آن با معناداری زندگی

سال نوزدهم، شماره دوم، پياپي 74، زمستان 1400، ص 73ـ90

نوع مقاله: پژوهشي
* حسن کرمي / دانشجوی دکتری فلسفه تطبیقی مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)    Hasan.karami118@gmail.com
سيدمحمدمهدي نبويان / دكتري فلسفه تطبيقي مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)    smm.nabavian@yahoo.com
دريافت: 1400/5/5                  پذيرش: 1400/10/12

سال انتشار: 
1400
دوره: 
19
شماره مجله: 
74
شماره صفحه: 
73

بررسی انتقادی نظریه وحدت‌انگاری دوساحتی صدرایی با تکیه بر مفاد آیات و روایات

محمدتقی یوسفی / دانشيار گروه فلسفه دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام    yosofi@bou.ac.ir
دريافت: 06/09/98                  پذيرش: 25/06/99
چکيده
بحث وحدت‌انگاری یا دوانگاری نفس و بدن مورد توجه اندیشمندان بوده و هست. صدرالمتألهين با اینکه برای نفس به دو ساحت قائل است، ولی بر وحدت نفس و بدن تأکید می‌ورزد؛ البته نه به این معنا که دو جوهر مستقل با یکدیگر متحد شوند، بلکه نفس انسانی، موجود دارای مراتبی است که به لحاظ مرتبه نازله‌اش، بدن و به لحاظ مراتب عالیه‌اش نفس است. براین‌اساس نظریه ایشان را می‌توان نظریه وحدت‌انگاری دوساحتی نامید. این در حالی است که مفاد آیات و روایات را نمی‌توان آن‌گونه که موردنظر صدرا است با دیدگاه وی سازگار دانست؛ زیرا آیات دال بر آفرینش انسان از مبدئی مادی و به صورت تدریجی هرچند در نظر ابتدایی با نظریه وی سازگار است، ولی اثبات دلالت آن بر این معنا مشکل است. در مقابل آیات و روایات فراوانی وجود دارد که بر دوگانگی نفس و بدن صراحت دارند.
کلیدواژه‌ها: نفس، بدن، روح، وحدت‌انگاری دوساحتی، دوگانگی نفس و بدن.
 


 

سال انتشار: 
1399
شماره مجله: 
69
شماره صفحه: 
59

بازخوانی تعریف نفس براساس اصول نفس‎شناسی حکمت متعالیه

 

سال نوزدهم، شماره اول، پياپي 73، پاييز 1400، ص 7ـ20
 

نوع مقاله: پژوهشي
فهيمه شريعتي / استادیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد    Shariati-f@um.ac.ir
دريافت: 99/12/11                  پذيرش: 1400/6/30

 

سال انتشار: 
1400
شماره مجله: 
73
شماره صفحه: 
7

صورت‎بندي و ارزيابي استدلال كانت بر نفي «امكان شناخت نظري نفس»

سال پانزدهم، شماره چهارم، پياپي 60، تابستان 1397

احمد حمداللهی اسکویی / استادیار دانشگاه شهید مدنی آذربایجان    ac.hamdollahi@azaruniv.ac.ir
مسعود امید / دانشيار دانشگاه تبریز    masoud_omid1345@yahoo.com
دريافت: 18/9/96                  پذيرش: 9/3/97
چکیده
با توجه به آرا و دیدگاه‎های کانت، استدلال وی بر عدمِ «امکان شناخت نفس از طریق نظری» را می‌توان این‎گونه صورت‎بندی کرد: «1. کثرات شهود حسی از نفس («من» اندیشنده) داده نمی‌شود؛ 2. هر چیزی که کثرات شهود حسی از آن داده نشود، شناخت‌ناپذیر خواهد بود؛ نتیجه: نفس شناخت‎ناپذیر است». این استدلال از نظر صوری معتبر است و اگر نفس را به عنوان من اندیشنده یک امر صرفاً استعلایی و غیرتجربی بدانیم، نتیجه آن، البته صرفاً در محدوده معنای کانتی از شناخت، به طور مطلق صادق و معتبر خواهد بود؛ اما ابهام و ناسازگاری موجود در دیدگاه کانت درباره نفس یا من، نتیجه استدلال او را حتی در محدوده معنای کانتی از شناخت، مخدوش و نامعتبر می‌سازد.
کلیدواژه‌ها: کانت، شناخت، شهود، فاهمه، نفس، امکان شناخت نفس، امکان مابعدالطبیعه.


 

سال انتشار: 
15
شماره مجله: 
60
شماره صفحه: 
103
محتوای تغذیه