احد گنجعلیخاني

* احد گنجعلیخاني / دكتري فلسفه فيزيك دانشگاه باقرالعلوم ره    ahad.ganj@gmail.com
یارعلی كردفیروزجایی / دانشیار گروه فلسفه دانشگاه باقرالعلوم ره    Firouzjaei@bou.ac.ir
دريافت: 27/05/98                  پذيرش: 17/11/98
چکيده
سکولاریسم نوعی انحصارگرایی در حوزة شناخت وجود است که با ورود به هریک از حوزه های علمی، تعریفی متفاوت از موضوع، روش و هدف را برای آن علم به ارمغان آورده است و براساس جهان‌بینی خود، مبانی و پیش‌فرض‌های علوم را تعریف می‌کند. این نوشتار درصدد اثبات این است که اگر تعریف انسان و ارزش‌هاي او در قرون اخیر بسیار به تعریف و ماهیت جهانِ مادی و مکانیکی نزدیک شد، هیچ دلیلی را نباید جست مگر تأثیر علوم طبیعی بر علوم انسانی و بازتعریف مؤلفه‌های اساسی این علوم (همچون نگرش به انسان، جهان و خدا)، به تبع تعریف این مؤلفه‌ها در علوم طبیعی. در همین راستا از تحویل‌گرایی، نگرش مکانیستی، کمّیت‌گرایی، مشاهده‌پذیری، اصالت طبیعت، اتمیسم، طرد علت‌های غایی و نگاه غیرمجموعی به عالَم، به‌منزلة مبانی سکولاریستی علم بحث به میان خواهد آمد. در نهایت نگرش تک‌بعدی حاکم بر این علوم نقادي خواهد شد. روش بحثْ تحلیلی، و نتیجة این پژوهش،‌ تأکيد بر لزوم بازنگری در بسیاری از مبانی علوم طبیعی جدید است.
کلیدواژه‌ها: سکولاریسم، علوم طبیعی نوین، تحویل‌گرایی، نگرش مکانیستی، کمّیت‌گرایی.